ΟΙ ΚΕΦΤΕΔΕΣ ΝΙΚΑΝΕ ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ...

γράφει η Ιωάννα Καρατζαφέρη

Ηταν στα χρόνια της Απριλιανής στρατιωτικής δικτατορίας του Απρίλη 1967, όταν όσοι είχαμε ταχθεί εναντίον της, είχαμε δεθεί περισσότερο με μια ανιδιοτελή φιλία.

Η φιλία μου με την Κ., μια ποιήτρια, με διδακτορικό από το Κολόμπια Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, που εξέδιδε τα αντι-δικτατορικά της ποιήματα με δικά της έξοδα πουλώντας οικοδομήσιμη γη στη Θεσσαλονίκη, προϋπήρχε της χούντας.

Πριν μας ένωνε η λογοτεχνία, τώρα η έκφρασή μας και οι οποιεσδήποτε δραστηριότητές μας κατά του καθεστώτος της Αθήνας.

Συναντιόμασταν, σχεδόν, καθημερινά, εκείνη οικογενειακώς, εγώ μόνη.

Εκείνο το απόγευμα που πήγα σπίτι τους, κοντά στο Πανεπιστήμιο, την βρήκα ανάστατη.

Ευτυχώς που ήρθες, μου είπε.

Το προηγούμενο βράδυ καλεσμένοι ενός φίλου, που δε ζει πια, δικηγόρου, που είχε εκδώσει μια ποιητική συλλογή, και που δε με είχε καλέσει επειδή τον είχαν επισκεφθεί δυο πράκτορες του Εφ Μπι Αϊ ή κάτι τέτοιο και τον είχαν ανακρίνει για μένα, είχε συμβεί το περιστατικό.

Δεν είχε καν τολμήσει να μου τηλεφωνήσει ο ίδιος, αλλά είχε τηλεφωνήσει στον κοινό μας φίλο, τον ποιητή Νίκο Σπάνια, που ήδη τον είχαν επισκεφθεί για τον ίδιο λόγο οι δυο ή άλλοι πράκτορες, για να μου το διαβιβάσει.

Η Κ. είχε προσφέρει στον οικοδεσπότη, ανταποδίδοντας την πρόσκλησή του, την τελευταία της ποιητική συλλογή, ποιήματα γραμμένα με ύφος σχεδόν επιγραμματικό, σ' ένα συνδυασμό ψυχικού σθένους και συνεπούς σκέψης, με στόχο τη χούντα.

Εκείνος πήρε τον καλαίσθητο τόμο, είπε ευχαριστώ, και τον ακούμπησε σε κάποια επιφάνεια, χωρίς καμιά άλλη αναφορά.

Εκανε, όμως, συνεχείς αναφορές στους κεφτέδες που είχε φέρει μια άλλη φίλη.

Το υπόλοιπο βράδυ, η Κ. το πέρασε έχοντας υποστεί μια περιστασιακή μελαγχολία.

Το έβρισκε άδικο, αναντίστοιχο στο ποιητικό της ταλέντο, στο περιεχόμενο της συλλογής, το χρόνο που είχε αφιερώσει στο γράψιμό τους, τα χρήματα που είχε διαθέσει, αλλά κυρίως την αιτία που την είχε ωθήσει για την ποιητική της δουλειά.

Το αποτέλεσμα του δικού της έργου υστερούσε συγκριτικά με τους κεφτέδες.

Οι καλεσμένοι έτρωγαν τους κεφτέδες και η φίλη μου κατάπινε τα δάκρυά της που ανάβλυζαν από την οργή της.

Επαθα σοκ, μου είπε με ένα τόνο στη φωνή της, λες και μου εκμυστηρευόταν κάποιο μυστικό.

Και το θυμάσαι ακόμα από χτες το βράδυ; Τι να κάνω; με ρώτησε.

Να συνεχίσεις να γράφεις. Χωρίς ανταπόκριση; Μα, ο Ν. δεν είχε διαβάσει το περιεχόμενο. Με κοίταξε έκπληκτη σα να είχε ακούσει κάποια μεγάλη εξυπνάδα. Για ποιο σκοπό έγραψες εκείνα τα ποιήματα;

Η ερώτησή μου ήταν ρητορική. Ηξερα πολύ καλά γιατί τα είχε γράψει. Εξάλλου πριν γίνουν μια ποιητική συλλογή, είχα διαβάσει τα περισσότερα και αρκετά είχαν δημοσιευτεί στον εβδομαδιαίο «Ελληνικό Ταχυδρόμο», στον οποίο έγραφα κι εγώ μια επιφυλλίδα.

Εμείς θα συνεχίσουμε να γράφουμε, καταλήξαμε, πριν πούμε καληνύχτα.

ΑΣ ΓΙΝΟΥΜΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΥΠΟΨΙΑΣΜΕΝΟΙ

γράφει ο Κ. Σ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ

Επειδή υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που πιστεύουν ότι ο ιδεαλισμός μπορεί να νικήσει την τάση του ανθρώπου για περισσότερο κέρδος, ας προσέξουν την είδηση που δημοσιεύτηκε προχθές στις εφημερίδες «The Guardian» και «Corriere della Sera» για να καταλάβουν ότι τα πράγματα δεν είναι καθόλου εύκολα, επειδή ο ιδεαλισμός είναι μια κοινωνική τάση, αλλά η κερδοσκοπία ένα μεταλλαγμένο ένστικτο του θηρίου που κρύβουμε όλοι μέσα μας. Και συνήθως τα ένστικτα πνίγουν τις τάσεις.

Στο Ρίο Μπλάνκο στο Περού, το 2005, γηγενείς διαδηλωτές έφθασαν έξω από το εργοστάσιο της εταιρείας Monterrico, που ήταν αρχικά αγγλική και στη συνέχεια πέρασε στους Κινέζους, διατηρώντας την έδρα της στο Λονδίνο.

Η Monterrico έκανε εξόρυξη χαλκού με παράνομη άδεια της κυβέρνησης του Περού, σε επιφάνεια 76.000 στρεμμάτων, που ήταν καλυμμένα με δάση από τα οποία αρδεύεται η καλλιεργήσιμη γη της περιοχής.

Η επίσημη αστυνομία και η ιδιωτική αστυνομία της εταιρείας συνέλαβαν τους διαδηλωτές. Τους κράτησαν δεμένους στο προαύλιο της εταιρείας και τους βασάνισαν με φρικτό τρόπο. Ένας δολοφονήθηκε, σύμφωνα με φωτογραφικό υλικό που βρέθηκε. Οι περισσότεροι κακοποιήθηκαν με ξύλα και μαστίγια. Σε δύο κοπέλες ασέλγησαν, αφού προηγουμένως τις απειλούσαν με επερχόμενο βιασμό.

Και αφού βρέθηκε το φωτογραφικό υλικό, βρετανικό δικαστήριο έδωσε ύστερα από τέσσερα χρόνια εντολή για πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων της Monterrico, αλλά μόνο μέχρι του ποσού των έξι εκατ. ευρώ, «για πιθανή ευθύνη της σε βασανισμό»!

Έξι εκατομμύρια που απλώς πάγωσαν προσωρινά, για ένα απλώς «πιθανό» βασανισμό διαδηλωτών από κρατικούς αστυνομικούς και σεκιουριτάδες της εταιρείας!
Τόσο αξίζουν δύο βιασμοί, ένας φόνος και άγριο μαστίγωμα των αλυσοδεμένων διαδηλωτών, κατά τη βρετανική Δικαιοσύνη! Και αυτό με την αίρεση ότι μπορεί να είναι απλή πιθανότητα αυτό που φαίνεται στις φωτογραφίες. Και μόνον επειδή υπήρξαν φωτογραφίες. Και σίγουρα οι όποιες αποζημιώσεις θα αργήσουν να επιδικασθούν, αφού το πρώτο βήμα έγινε έπειτα από τέσσερα χρόνια.

Η Δικαιοσύνη είναι παγκόσμια τυφλή και κουφή. Επιχειρήσεις, κυβερνήσεις και αστυνομίες αναγνωρίζονται ως βασανιστές, βιαστές και δολοφόνοι μόνον αν έχουν φωτογραφηθεί και αν ταυτοποιηθούν, και τότε τιμωρούνται με μικρή χρηματική ποινή, πολλά χρόνια μετά τις πράξεις τους…
Θα πείτε, το Περού είναι πολύ μακριά. Μόνο που η Δικαιοσύνη είναι στο Λονδίνο, όχι στο Περού. Είσαστε σίγουροι για τις αποστάσεις και την ασφάλεια που προσφέρουν;

Η ΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΜΟΥ

Μήνυμα για την ουσία του πατριωτισμού εξέπεμψε κατά τη χθεσινή άφιξή του στη Θεσσαλονίκη ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Κ. Παπούλιας. Στο χαιρετισμό που απηύθυνε στο αεροδρόμιο «Μακεδονία», όπου τον υπεδέχθησαν οι αρχές της πόλης, ο κ. Παπούλιας ανέφερε ότι «ο πατριωτισμός έχει ουσία και ειλικρινές περιεχόμενο όταν εκφράζει ανιδιοτελή έμπρακτη αγάπη για την πατρίδα».
Ο κ. Παπούλιας έφθασε χθες το μεσημέρι στη Θεσσαλονίκη, προκειμένου να παραστεί στον τριπλό εορτασμό της 28ης Οκτωβρίου.

«Είναι για μένα μεγάλη χαρά να βρίσκομαι στη Θεσσαλονίκη που έχει τριπλή γιορτή για την απελευθέρωσή της από τον τουρκικό ζυγό, για το Επος του 1940 και για τον πολιούχο της πόλεως Αγ. Δημήτριο» ανέφερε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο οποίος στη συνέχεια του χαιρετισμού του περιέγραψε το περιεχόμενο του πατριωτισμού σήμερα:

«Συνηθίζουμε τέτοιες μέρες να στέλνουμε μηνύματα εθνικής ομοψυχίας και περηφάνιας. Όμως ο πατριωτισμός έχει ουσία όταν δεν αποτελεί αποκλειστικά σημείο αναφοράς στο παρελθόν, αλλά έχει υπόσταση στο παρόν και το μέλλον», σημείωσε ο κ. Παπούλιας και διευκρίνισε:

«Απόδειξη αγάπης για τον τόπο μας, δηλαδή πατριωτισμού, είναι η προστασία του φυσικού του πλούτου. Παραλάβαμε έναν υπέροχο τόπο, με μοναδική ομορφιά και τον παραδίδουμε στην επόμενη γενιά με λιγότερα δάση, με λιγότερα νερά, με χειρότερο κλίμα. Απόδειξη αγάπης για τον τόπο είναι η μάχη για μια καλύτερη παιδεία για όλους. Η συστράτευση σε μια τέτοια προσπάθεια έχει οραματικό περιεχόμενο και αποτελεί μονόδρομο για τη θεραπεία κάθε υστέρησης που παρουσιάζει σήμερα η πατρίδα μας. Λαός απαίδευτος είναι λαός τελειωμένος.
Απόδειξη αγάπης για τον τόπο μας είναι ακόμα η διάθεσή μας για αλλαγή του πολιτισμού της καθημερινότητας. Πολιτισμός της καθημερινότητας είναι ο σεβασμός του περιβάλλοντός μας, του άλλου, του εαυτού μας τελικά. Είναι ο σεβασμός των ατόμων με αναπηρία, ο σεβασμός των γερόντων και των παιδιών, κάθε ευπαθούς ομάδας, κάθε μειοψηφίας. Απόδειξη αγάπης για τον τόπο μας είναι η συμβολή όσων έχουν αυτή τη δυνατότητα, στην προσπάθεια για κοινωνική συνοχή που τίθεται σε κίνδυνο όταν καλπάζει η ανεργία, όταν εντείνονται οι αποκλεισμοί».

η κοινωνική τάξη στην οποία ανήκει ο καθένας δεν διαμορφώνει μόνο τη συμπεριφορά, γαλουχεί και την ψυχή.

Μαρία-Ελένη Σπυροπούλου

Την Παρασκευή το βράδυ ένα συμπαθητικό νεαρό αγόρι, μέλος μιας ευρύτερης παρέας, έπινε το ποτό του διασκεδάζοντας. Πιάσαμε την κουβέντα ανταλλάσσοντας αυτές τις ελαφριές και χαριτωμένες παρόλες που λένε δύο άγνωστοι συνοδεία αλκοόλ. Με ρώτησε με τι ασχολούμαι και τελείως αόριστα του απάντησα για τη φύση της δουλειάς μου. Δεν ήταν στους βραδινούς μου στόχους να μιλήσω για τα καμώματα της ημέρας, αλλά θεώρησα ευγενικό να του απευθύνω και εγώ την ίδια ερώτηση. Τότε, με έκπληξη διαπίστωσα ότι ο νεαρός αυτός, που φαινόταν αρκετά έξυπνος και ετοιμόλογος, κόμπιασε στην απάντηση. Αίφνης, με κοιτά στα μάτια και μου λέει: «Κάνω το χειρότερο επάγγελμα». Χωρίς να αντιλαμβάνομαι τι είδους χιούμορ ήταν αυτό που έκανε, συνέχισα στο ίδιο κλίμα, λέγοντάς του «Τι είσαι; πολιτικός ή δικηγόρος;».

Στην απάντησή μου αντέδρασε λέγοντας «Μακάρι να ήμουν ένα από τα δύο. Είμαι κάτι χειρότερο. Είμαι αστυνομικός».

Η συζήτηση, όπως ήταν επόμενο, δεν συνεχίστηκε και πολύ, όχι γιατί υπήρχε κάποιο πρόβλημα από μέρους μου να συζητήσω με έναν νεαρό που έκανε το επάγγελμα του αστυνομικού, αλλά επειδή εκείνος αισθάνθηκε ότι είχε αποκαλύψει κάτι το οποίο έπρεπε να ντρέπεται να ομολογεί μπροστά σε κορίτσια. Αυτή η στάση με έβαλε σε σκέψεις και ντράπηκα για λογαριασμό μιας ολόκληρης κοινωνίας.

Τι είναι αυτό που δημιουργεί στις ψυχές των ανθρώπων τόση μεγάλη αιδώ τη στιγμή που καμιά φορά σ’ αυτήν τη ζωή δεν επιλέγεις πάντα το ιδεώδες για εσένα; Ιδίως σε περιπτώσεις σαν του νεαρού, που φαντάζομαι ότι είναι άπειρες ανάμεσά μας, σε ποιο βαθμό έχει βάλει η κοινωνία το χέρι της ώστε παιδιά που έρχονται από χαμηλά κοινωνικά στρώματα, από κάθε γωνιά της επαρχίας, που συντηρούν τον εαυτό τους, ενδεχομένως και τους γονείς τους, που επιλέγουν μια έντιμη διαβίωση, να επιφορτίζονται επιπλέον με το βάρος της κοινωνικής κατακραυγής;

Ποια είναι τα επαγγέλματα που θεωρούνται κατακριτέα, και γιατί, πέρα από αυτά που ξεπερνούν το νόμο, διατηρούνται στη συνείδησή μας ως τέτοια. Μπορεί η Αστυνομία να μη βοηθά πάντα τον εαυτό της διατηρώντας μια αξιοπρεπή κοινωνική εικόνα, αλλά αυτό συμβαίνει επίσης κατά κύριο λόγο στην πολιτική, αλλά και σε άλλους τομείς της επαγγελματικής δραστηριότητας. Η ντροπή όμως από ό,τι φαίνεται είναι ίδιον ενός ευαίσθητου ανθρώπου που παλεύει με τις ενοχές του απέναντι σε κάτι που δεν διέπραξε, σε κάτι που το κληρονόμησε σχεδόν προπατορικά. Από την άλλη, επαγγελματίες της πολιτικής, των επιχειρήσεων ή ακόμα και των ΜΜΕ, που έχουν βουτήξει λίγο έως πολύ το χέρι τους στο αίμα, θεωρούν ντεμοντέ και μικροαστικό να διαθέτουν τέτοιου είδους περιττές ευαισθησίες.

Αφήνοντας στην άκρη -για ευνόητους λόγους- τα καθημερινά ελληνικά παραδείγματα των τέκνων των ισχυρών που απολαμβάνουν τη θέση των γονιών τους και κληρονομούν το δικαίωμα της διαδοχής χωρίς να έχουν τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, στέκομαι στην περίπτωση της Γαλλίας και του υιού Σαρκοζί.

Ο Ζαν Σαρκοζί στα 23 του χρόνια, με μόλις ένα χρόνο σπουδών στη Νομική, καλείται από τον πατέρα του να αναλάβει τη διοίκηση του σημαντικού δημόσιου οργανισμού EPAD, που χειρίζεται το μεγαλύτερο επιχειρηματικό κέντρο του Παρισιού «La Defense». Ο υιός αυτός, όσο φέρελπις και εάν είναι, δεν διαθέτει ακόμα τα απαιτούμενα προσόντα και την εμπειρία να τεθεί επικεφαλής ενός τέτοιου οργανισμού. Αυτό όμως που θεωρείται σκάνδαλο και όνειδος για έναν Πρόεδρο που πολέμησε ενάντια στην οικογενειοκρατία, λίγα χρόνια μετά την ανάληψη της εξουσίας μετατρέπει εαυτόν σε βασιλιά με κληροδοτικά δικαιώματα.

Ο Ζαν Σαρκοζί άραγε αισθάνεται ντροπή γι’ αυτό; Μεγαλωμένος σε ένα ελλειπτικό αλλά αλαζονικό περιβάλλον, μάλλον θεωρεί δεδομένες την εξουσία, την επιρροή και την επιβολή. Είναι προγραμματισμένος, όπως τόσα και τόσα άλλα «επώνυμα» παιδιά σε όλο τον κόσμο, να μην αισθάνεται ντροπή για τις παράλογες επιδιώξεις του. Ο κόσμος στο μυαλό του δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα franchising της οικογενειακής του επιχείρησης, όποια και εάν είναι αυτή.

Άλλωστε, η ντροπή είναι ένα συναίσθημα που σε κάνει να ψάχνεις βαθύτερα τον εαυτό σου. Ποιος, όμως, χρειάζεται κάτι τέτοιο όταν είναι ψηλά στην ιεραρχία.

Η εργαλειακή χρήση της (προσωπικής) ιστορίας

Tου ΣΤΑΥΡΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΗ*

Ένα ανέκδοτο λέει πως κάποτε ένας δικηγόρος βγήκε στη σύνταξη και άφησε στον γιο του το δικηγορικό του γραφείο. Μετά από λίγο καιρό τον ρώτησε πώς πάνε οι δουλειές. «Καταπληκτικά», του είπε ο γιος. «Έκλεισα πολύ εύκολα όλες τις υποθέσεις που είχες αφήσει ανοιχτές». Και ο πατέρας του απάντησε: «Τι έκανες, βρε βλάκα; Από αυτές τις υποθέσεις ζούσαμε τόσο καιρό!».

Την περασμένη εβδομάδα, ο Παπανδρέου ο Γ' παρουσίασε το κυβερνητικό του σχήμα. Όχι, δεν εννοώ πως η σύνθεση της κυβέρνησης ήταν ανέκδοτο. Αλλού είναι η πλάκα. Από τα δελτία ειδήσεων μάθαμε πως ο νέος πρωθυπουργός πρότεινε στη Μαρία Δαμανάκη το υφυπουργείο Προστασίας του Πολίτη (πρώην Δημόσιας Τάξης), το οποίο η ίδια αρνήθηκε. Οι δημοσιογράφοι μας μετέφεραν αμέσως την αιτία της άρνησης. Η βουλευτής του ΠΑΣΟΚ δήλωσε άγνοια επί του αντικειμένου του υπουργείου και ως εκ τούτου αδυναμία ανάληψης της σχετικής κυβερνητικής ευθύνης. Παράλληλα όμως διέρρεε και ένας άλλος λόγος. Η προσωπική ιστορία της Μαρίας Δαμανάκη και ο κεντρικός ρόλος που η ίδια κατείχε στην κατάληψη του Πολυτεχνείου το 1973 δεν της επέτρεπαν να αποτελέσει την πολιτική προϊσταμένη της Ελληνικής Αστυνομίας. «Η φωνή του Πολυτεχνείου δεν θα μπορούσε να είναι υπεύθυνη για την αστυνομία» όπως μας είπε καλύπτοντάς την, διακριτικά αλλά πρόθυμα, η κυρία Τρέμη. Λίγο αργότερα, η ίδια η Μαρία Δαμανάκη θα επιβεβαίωνε, εμμέσως, την εγκυρότητα αυτής της πληροφορίας.

Η διαπίστωση της αντίθεσης ανάμεσα στο πνεύμα του Πολυτεχνείου και τον ρόλο της σημερινής αστυνομίας δεν είναι για πέταμα, ανεξαρτήτως του από ποιον εκφέρεται. Η κ. Δαμανάκη ένιωσε, μάλλον ειλικρινώς σε πρώτη φάση, την αντίφαση και εκδήλωσε τα συναισθήματά της. Όμως, εδώ προκύπτει το ερώτημα: Ποιος ακριβώς είναι ο λόγος για τον οποίο θεωρεί πως δεν συνάδει η ιδιότητα της υφυπουργού Δημόσιας Τάξης με την προσωπική της πολιτική ιστορία; Τα σώματα ασφαλείας του σύγχρονου ελληνικού κράτους είναι ίδια με της Χούντας; Θα μπορούσε, ίσως, η κ. Δαμανάκη να μας επισημάνει πως ο ρόλος της αστυνομίας παραμένει αντικειμενικά κατασταλτικός και πως ακόμη και στην καλύτερή της εκδοχή (μακράν αυτής που κυκλοφορεί στην Ελλάδα) συνιστά ένα «αναγκαίο κακό», μία τρύπα στο ύφασμα της δημοκρατίας, άρα ένα στοιχείο συγκρουόμενο με το αξιακό περιεχόμενο του Πολυτεχνείου. Αλλά αυτό θα άνοιγε επικίνδυνες κουβέντες. Θα μπορούσε να μας πει πως αισθάνεται άβολα να συμμετέχει σε ένα υπουργείο που μεριμνά για την εφαρμογή του «τρομονόμου», τον οποίο ως βουλευτής του ΣΥΝ η ίδια είχε καταψηφίσει. Θα χαιρόμασταν όλοι αν μας έλεγε πως διαφωνεί με τη μεταναστευτική πολιτική και τη σχετική δράση της αστυνομίας και του λιμενικού.

Δυστυχώς, όμως, δεν είπε τίποτα από αυτά. Αυτό που εννοούσε η κ. Δαμανάκη δεν βγήκε από τα χείλη της. Πως δηλαδή, αν και η ίδια συνδεόταν πλέον με την αστυνομία και αναγκαζόταν να απολογείται για τη δράση των σωμάτων ασφαλείας, θα πλήττονταν το δημοκρατικό-αριστερό προφίλ που τόσα χρόνια οικοδομεί για τον εαυτό της, στη βάση της συμμετοχής της στην εξέγερση του Πολυτεχνείου. Και ήταν τέτοια η πρεμούρα της να αποσοβήσει αυτόν τον κίνδυνο που δεν σκέφτηκε καν πως με τη στάση της «αδειάζει» τους συναδέλφους της που τελικά αναλαμβάνουν αυτό το έργο, αφού φαίνεται σαν να τους χρεώνει μειωμένη δημοκρατική ευαισθησία σε σχέση με την ίδια. Αλλά τι να έκανε; Αλλιώς, θα αποδυναμωνόταν το βασικό επικοινωνιακό και πολιτικό της πλεονέκτημα για την κατάληψη μιας θέσης στην κεντρική πολιτική σκηνή. Δηλαδή, «θα έκλεινε τις υποθέσεις από τις οποίες τρώει τόσο καιρό», που λέει και το ανέκδοτο...

Η προστασία του πολίτη

του Γιώργου Μαρίνου

Προ μηνών, σε μια τρίωρη συνομιλία με κορυφαίο δικαστικό, άκουσα να υποστηρίζει με καταφανή αγωνία ότι τα πιο επικίνδυνα και σε ραγδαία επιδείνωση προβλήματα, που απειλούν με αποσταθεροποίηση τη χώρα μας, είναι οι λεγόμενοι αντάρτες των πόλεων και οι λαθρομετανάστες. Στους πρώτους περιλαμβάνονται οι κάθε είδους τρομοκράτες, οι κουκουλοφόροι, οι εμπρηστές, οι καταληψίες των πανεπιστημίων, που εγκληματούν ποικιλοτρόπως επικαλούμενοι το άσυλο, κτλ. Αυτοί όχι μόνο δρουν πια ανενόχλητα σε όλη τη χώρα, αλλά είναι καταφανώς οργανωμένοι, διαθέτουν κέντρα λήψεως αποφάσεων, οι οποίες εφαρμόζονται αμέσως και πολύ αποτελεσματικά, σε ορισμένες περιπτώσεις και με διεθνή συντονισμό και στήριξη. Ηδη, όπως διαπιστώσαμε, έδρασαν προκλητικά και κατά την προεκλογική περίοδο και αμέσως μετά, αδιαφορώντας πια εντελώς αν θέτουν σε κίνδυνο ζωές. Οι ευρηματικά αποκαλούμενοι γνωστοί-άγνωστοι, κατά τον εν λόγω δικαστικό, είναι γνωστοί από χρόνια, αλλά με ποικίλες μεθοδεύσεις και ασυγχώρητες ή εσκεμμένες παραλείψεις βρίσκονται πλέον στο απυρόβλητο λόγω παραγραφής, εκμεταλλευόμενοι την κοινωνική ανεκτικότητα και την αφελή ή και πονηρή υποστήριξη διαφόρων «προστατών» των ατομικών δικαιωμάτων. Το γιατί εξάλλου είναι επικίνδυνα εύφλεκτη μάζα το ασταμάτητα διογκούμενο ρεύμα των λαθρομεταναστών έχει πια διαπιστωθεί και από τη συμμετοχή τους στους βανδαλισμούς και στη λεηλασία καταστημάτων, και από τη χρησιμοποίησή τους από συμμορίες του κοινού εγκλήματος. Μείζονα δεινά επαπειλεί η ειρηνική μεν προς το παρόν πίεση, αλλά και κάποιες συντεταγμένες μαζικές εκδηλώσεις, κυρίως κάποιων μουσουλμάνων με επίκληση τη θρησκεία τους. Τον κίνδυνο αποσταθεροποίησης στη χώρα μας έχει επισημάνει και ο επίτροπος Μπαρό.

Για αυτό η ευρύτερη κοινή γνώμη δέχθηκε με ικανοποίηση την τοποθέτηση του κ. Μ. Χρυσοχοΐδη επικεφαλής του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. Πρώτα πρώτα επειδή είχε μακρά και επιτυχή θητεία στο πρώην υπουργείο Δημόσιας Τάξης και συνεπώς δεν χρειάζεται πολύμηνη ενημέρωση και δοκιμασία. Για αυτό άλλωστε δείχνει να έπιασε αμέσως γερά τα ηνία του προβληματικού τομέα ασφάλειας. Υπενθυμίζω επίσης ότι επί της προηγούμενης υπουργικής θητείας του εξαρθρώθηκε η «17 Νοέμβρη». Ετσι ελπίζεται ότι θα συνεχίσει ευδοκίμως την αντιτρομοκρατική του δράση. Ιδιαίτερα αναγκαίο αυτό, καθώς οι νέες τρομοκρατικές οργανώσεις αποδεικνύονται περισσότερο αδίστακτες και αδιάφορες για το ποια θα είναι τα θύματά τους, αλλά και επειδή δείχνουν ανατριχιαστική θρασύτητα και άγριες προθέσεις με λόγια και πράξεις.

Οι πρώτες δηλώσεις του κ. Χρυσοχοΐδη ήταν σαφείς. Για μεν τους αστυνομικούς που παρεκτρέπονται σε βάρος των πολιτών υποσχέθηκε απόταξη από το Σώμα, αλλά σε όσους κάνουν σωστά τη δουλειά τους άμεση επιβράβευση, για δε τους χούλιγκαν, βανδαλιστές και βιαιοπραγούντες κουκουλοφόρους θα είναι αμείλικτος. Ξεκίνησε άλλωστε αμέσως καθημερινή εκκαθάριση του κράτους των Εξαρχείων.

Ο υπογράφων τη στήλη αυτή, που επί χρόνια δίνει απέλπιδα και ιδιαίτερα επικίνδυνη μάχη κατά της ανομίας, των κουκουλοφόρων και της «επαναστατικής» βίας διαφόρων τρομοκρατών, αισθάνεται την υποχρέωση να ενθαρρύνει τον νέο υπουργό Προστασίας του Πολίτη, αλλά και να του επιστήσει την προσοχή: Καμία ανοχή για κανέναν (προσωπικές και ιδεολογικές συμπάθειες είναι κακοί σύμβουλοι). Επίσης, να λάβει υπόψη του και να πολεμήσει σε συνεργασία με τον υπουργό Δικαιοσύνης τη σχεδόν θεσμοθετημένη ατιμωρησία για την οποία ευθύνεται η διάτρητη νομοθεσία μας, αλλά και η ασυγχώρητη επιείκεια των δικαστηρίων στην οποία συντρίβεται σχεδόν κάθε διακηρυχθείσα βούληση να φθάσει το μαχαίρι στο κόκαλο. Είναι πάντως πρόσθετα ελπιδοφόρο και το γεγονός ότι εποπτεύοντα και ένθερμο συμπαραστάτη του θα έχει ο κ. Χρυσοχοΐδης και τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης κ. Πάγκαλο. Οι σχετικές απόψεις του είναι σαφείς και ήδη προκάλεσαν τις οξείες αντιδράσεις των επαγγελματιών «επαναστατών» και λοιπών εραστών τής κάθε είδους βίας.

μετρητές ευτυχίας....και πράσινα άλογα

μετρητές ευτυχίας

Της Φωτεινής Τσαλίκογλου

Πώς θα ξέρω ότι είμαι «ευτυχισμένος;». Η τυραννία της ευτυχίας συνάδει με την εποχή μας. Όσο η επιβίωση γίνεται ένα στοίχημα που δεν γνωρίζεις αν θα το κερδίσεις (ή και αν θα θελήσεις εντέλει να το κερδίσεις) τόσο και πιο επίμονα αναπτύσσονται οι περί ευτυχίας λόγοι.

Καθηγητές της ευτυχίας διδάσκουν σε φημισμένα πανεπιστήμια όπως το Χάρβαρντ ή το Πρίνστον προωθώντας ως πεδίο έρευνας και εφαρμογής τα οικονομικά και την πολιτική της ευτυχίας.

Η «ευτυχία» ό,τι κι αν σημαίνει, οφείλει στην εποχή του ψυχαναγκασμού της μέτρησης να αποτιμηθεί.

Ζούμε σε μια εποχή όπου το κάθε τι για να υπάρξει δεν οφείλει μόνο να είναι ορατό «φαίνομαι άρα υπάρχω», αλλά και μετρήσιμο. «Μέτρησε ό,τι είναι μετρήσιμο και κάνε μετρήσιμο ό,τι δεν είναι».

Πριν από λίγες ημέρες στην Αμερική έκανε αίσθηση μια έρευνα που δημοσιεύθηκε στους «Νew Υork Τimes», με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Ιs Ιt a Day to Βe Ηappy? Check the Ιndex». Ο ερευνητής Αdam Κramer έφτιαξε ένα Ιndex μέτρησης ευτυχίας που στηρίζεται στις λέξεις που χρησιμοποιούν οι χρήστες του facebook. Λέξεις όπως «τέλεια, μια χαρά, όλα καλά» είναι δείκτες μιας θετικής ψυχολογίας. Στις γιορτές, τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες το σκορ της ευτυχίας αυξάνεται!

Αληθινό, απλοϊκό, ή αφόρητα παιδαριώδες; Η αλήθεια είναι ότι ο πολιτισμός μας, παρ΄ ότι κάνει ό,τι μπορεί για να την προκαλέσει, αντιλαμβάνεται τη θλίψη σαν ένα έλλειμμα, ένα σφάλμα και ποτέ σαν μια αξία. Ποτέ σαν μια ψυχική κατάσταση ενάντια στις σκοτεινές επιταγές της ευτυχίας και της προόδου που προτάσσει ο σημερινός παγκοσμιοποιημένος πολιτισμός της δυσφορίας. Οι θεωρητικοί της ευτυχίας αποφεύγουν τη θλίψη όπως ο διάβολος το λιβάνι. Όμως το λιβάνι κρατά κρυμμένα θέλγητρα ακόμα και για τον διάβολο.

Μην ξεχνάμε όμως ότι η ίδια η ψυχολογία μάς διδάσκει ολίγον πιο «άβολα» και «ακατανόητα» πράγματα, όπως ότι μια ξαφνική τύχη, μια ανέλπιστη π.χ. κληρονομιά, ένας αναπάντεχος έρωτας, μπορεί όπως ένα θλιβερό γεγονός να οδηγήσει ακόμα και στην κατάθλιψη. Να θυμηθούμε και τη μελαγχολία των Χριστουγέννων αλλά και των Κυριακών όπως άλλοτε το μελοποιούσε ο Charles Τrenet «les enfants s΄ ennuient le dimanche» (τα παιδιά πλήττουν την Κυριακή).

Όταν εμφανίστηκε η έρευνα του facebook, στην Καλιφόρνια γιόρταζαν μέσα στην καλή χαρά και την ευτυχία τον σεισμό που τον Οκτώβριο του 1989 στη Loma Ρrieta είχε προκαλέσει θύματα και καταστροφές.

Παρελάσεις, μάσκες με θέμα τον σεισμό, μουσικές, χοροί.

Γιατί; Γιατί μία μέρα μετά την κατάρρευσή τους οι Δίδυμοι Πύργοι έγιναν γκάτζετ και αναμνηστικά; Φλιτζανάκια, ποτήρια και μπλουζάκια να συντροφεύουν τα μακό του Τσε;

Με ποιον τρόπο η υποχρέωση στην ευτυχία για την οποία μιλά ο Μπρίκνερ συνάδει με τέτοιες συμπεριφορές; Καμία αντίφαση.

Η μεταμόρφωση της τραγωδίας, η εξημέρωση του θανάτου και η μεταποίησή του σε εμπόρευμα, ενδυναμώνει την αποφυγή του πόνου που κυριαρχεί στο a la facebook index της ευτυχίας.

Ίσως τα πρόσφατα ευρήματα στο facebook δεν μας κάνουν πιο σοφούς ως προς την ευτυχία, αλλά ως προς το πώς αντιλαμβάνονται σήμερα εδώ στην Αμερική την ευτυχία. Μια κατάσταση επάρκειας δίχως ερωτηματικά, χάσματα, αμφιβολίες. Ίχνος έλλειψης. Κοντολογίς, αποχαύνωση, γλυκερά ροζ, της θεληματικής αισιοδοξίας χρώματα.

Η αμερικανόφερτη θετική σκέψη κρύβει τελικά μια βαθύτατα ιδεολογική διάσταση. Χαρακτηριστικός ο Κοέλιο με τον «Αλχημιστή» του «αν κάτι δυνατά επιθυμήσεις, όλο το Σύμπαν θα συνωμοτήσει για να το πετύχεις». Ο καθένας μπορεί να γίνει εκείνο που θέλει και ο καθένας έχει ευθύνη γι΄ αυτό που δεν έγινε. Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο φετιχοποιημένης υποκειμενικότητας, οι δυστυχίες των ανθρώπων αποσυνδέονται τεχνικά από το κοινωνικό πλαίσιο και ερμηνεύονται ως ατομικά ζητήματα. Ο άνεργος π.χ. δεν είναι αρκετά ικανός και πρόθυμος στην ανεύρεση ελαστικών θέσεων εργασίας.

Καμιά υποχρέωση δεν έχει η κοινωνία να σε φροντίσει αν εσύ δεν επιλέξεις να φροντίσεις τον εαυτό σου.

Ιδού σε όλο του το μεγαλείο, ο άκρατος νεοφιλευθερισμός που σήμερα ενδύεται και ποικίλες άλλες μορφές.

Στην Αμερική άλλωστε όλα αυτά είναι καλοδεχούμενα. Ας μην ξεχνάμε ότι το new age από εδώ ξεκίνησε. Και η εποχή του Ομπάμα, με τα ευκολοπαράδοτα βραβεία Ειρήνης, παροτρύνει μια ολόκληρη κοινωνία να ελπίζει σε ένα ασαφές αύριο. Όσο το σήμερα χωλαίνει τόσο η ελπίδα επενδύεται στο αύριο και θεριεύει. Το θέμα είναι πότε αυτό το αύριο θα πάψει να λειτουργεί ως άλλοθι και θα γίνει το σήμερα και το εδώ και τώρα με τις δικές του ανελέητες απαιτήσεις που φευ, μοιάζουν να είναι και γιγαντιαίες και αναπάντητες.

Η διάψευση των προσδοκιών οργή και κατάθλιψη θα κομίζει. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Για την ώρα μπορούμε να επιτρέψουμε στον εαυτό μας, στον Νέο Κόσμο ή στη Γηραιά Ήπειρο, να είναι διαυγής και όχι αναγκαστικά και απαραίτητα ευτυχής.

HΦωτεινή Τσαλίκογλου είναι καθηγήτρια στο Τμήμα Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου.