ΜΙΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΓΟΥΛΙΕΛΜΟΥ ΝΤΑΙΡΠΦΕΛΝΤ
Ο αρθρογράφος της εφημερίδας "ΕΘΝΟΣ" Απ. Δασκαλάκης, βρισκόμενος τον Οκτώβριο του 1930 στην Κέρκυρα για να καλύψει δημοσιογραφικά την επίσκεψη του βασιλιά της Γιουγκοσλαβίας στην Ελλάδα, συναντήθηκε τυχαία στο ξενοδοχείο που διέμενε με το γηραιό την εποχή εκείνη Γουλιέλμο Νταίρπφελντ. Άδραξε λοιπόν την ευκαιρία για να του πάρει μια συνέντευξη. Γράφει γεμάτος θαυμασμό στον πρόλογό του ο δημοσιογράφος:
"Γουλιέλμος Νταίρπφελντ... Είχα μπροστά μου τον γίγαντα της αρχαιολογικής επιστήμης, τον συνεργάτη του Σλήμαν εις την ανακάλυψιν της Τροίας και των Μυκηνών, τον εξιχνιαστήν όλων των μυστικών των μνημείων της Ακροπόλεως, τον αποκαλύψαντα τα υπέροχα μνημεία της Περγάμου, τον φίλον και συνεργάτην του Κάιζερ Γουλιέλμου εις τας ανασκαφάς της Κερκύρας και της Λευκάδος, τον άνθρωπον, ο οποίος με τας θεωρίας του περί Μυκηναϊκού πολιτισμού, περί Λευκάδος - Ιθάκης, περί Τροίας, ομηρικών ποιημάτων κλπ. απασχολεί την ιστορικήν επιστήμην δύο ήδη γενεών. Ομολογώ ότι, κρίνων αυτόν από την χαλυβδίνην επιμονήν με την οποίαν μένει πιστός εις τας ιδέας του επί 60 ολόκληρα χρόνια επιστημονικού βίου και από την μαχητικότητα με την οποίαν συντρίβει εις τα συγγράμματά του τα επιχειρήματα των αντιπάλων του, τον εφανταζόμουν άγριον, βλοσσυρόν, ακοινώνητον... Αντ' αυτού εγνώρισα ένα χαριέστατον και κοινωνικότατον γέροντα που σκορπά χαμόγελα και ωραίας φράσεις, εις άπταιστον άλλως τε νεοελληνικήν."
Παραθέτουμε παρακάτω τα σημεία εκείνα που αφορούν στη γνωστή θεωρία του μεγάλου Γερμανού αρχαιολόγου περί της Λευκάδας ως Ομηρικής Ιθάκης.
Γράφει ο δημοσιογράφος:
"Αλλ' η θεωρία του Γερμανού σοφού συνομιλητού μου η οποία και προκαλεί κατά τα τελευταία χρόνια τους μεγαλείτερους καυγάδες εις τα Πανεπιστήμια και τα επιστημονικά συγγράμματα είναι η σχετική με την Λευκάδα - Ιθάκην. Όταν φθάνομεν εις αυτό το περιμάχητον θέμα, ο κ. Νταίρπφελντ δεν περιορίζεται εις την συζήτησην, αλλά με οδηγεί εις το δωμάτιόν του δια να έχη μπροστά του τους χάρτας, τους οποίους προ ετών συνέταξαν χάριν αυτού κατ' εντολήν του Κάιζερ οι διαπρεπέστεροι αξιωματικοί του γερμανικού Επιτελείου. Ουδείς προ αυτού είχε σκεφθεί, ότι η Ιθάκη, η πατρίς του Οδυσσέως, είνε δυνατόν να είναι άλλη από την και σήμερον ονομαζομένην Ιθάκην.
- Η τετάρτη νήσος, διεκήρυξεν ο κ. Νταίρπφελντ, είναι ασφαλώς η Λευκάς, η οποία θα μπορούσε να λέγεται και νήσος αν και Χερσόνησος (όπως η Πελοπόννησος), εν τούτοις δεν έπαυσε ποτέ να είναι πραγματική νήσος. Ο λαιμός, ο οποίος την συνδέει με την ηπειρωτικήν ακτήν, σχηματίζεται από συγκεντρωμένην άμμον, όπως δε κάνουν και τώρα, όπως έκαναν και οι Τούρκοι και οι Βυζαντινοί, έτσι ασφαλώς έκαναν και οι αρχαίοι Έλληνες, δηλαδή απέκοπταν κατά καιρούς τον λαιμόν δια να σχηματίζουν πορθμείον, το οποίον άλλως τε τότε, με τα ναυτικά μέσα της εποχής εκείνης, ήτο πολύ χρησιμώτερον από τώρα.
Έστω. Αλλά πως γίνεται ώστε η "τετάρτη νήσος" Λευκάς να είνε η Ομηρική Ιθάκη;
Ο Όμηρος το λέγει καθαρά και ξάστερα: Η Ιθάκη ήτο "πανυπερτάτη προς ζόφον", τελευταία προς δυσμάς, μετά το Δουλίχιον, την Σάμην και την Ζάκυνθον. Η Λευκάς είνε πράγματι η τελευταία, αν δε δεν είνε καθαρώς δυτική, τούτο εξηγείται εκ του ότι οι Έλληνες της ομηρικής περιόδου, οι οποίοι δεν είχον πυξίδα, συχνά περιέπιπτον εις λάθη με τους γεωγραφικούς προσανατολισμούς. Η σημερινή Ιθάκη είνε η ομηρική Σάμη, η δε Κεφαλληνία το Δουλίχιον.
- Αλλά τότε πως συνέβησαν αυταί αι μετονομασίαι;
- Εξηγείται ευκολώτατα από τας σημερινάς περιπετείας του ελληνικού λαού. Οι πρόσφυγες της Μ. Ασίας εγκατασταθέντες εις την ελευθέραν Ελλάδα έφεραν και τα ονόματα των πόλεών των. Τώρα έχομεν παρά τας Αθήνας Νέαν Σμύρνην, Νέαν Ιωνίαν, αλλαχού Πέργαμον κλπ. Οι Κεφαλλήνες ήσαν αρχικώς κάτοικοι της Ηπείρου εκδιωχθέντες από τους Δωριείς και εγκατασταθέντες εις το Δουλίχιον, το οποίον μετωνόμασαν εις Κεφαλληνίαν και εις την Ιθάκην, μετονομασθείσαν Λευκάδα. Οι κάτοικοι της παλαιάς Ιθάκης (Λευκάδος) εγκατεστάθησαν εις την σημερινήν Ιθάκην, την τότε Σάμην, της οποίας οι κάτοικοι μετανάστευσαν εις την σημερινήν Σάμην.
Επί τριάντα χρόνια τώρα η θεωρία αυτή της μετατοπίσεως της πατρίδος του Οδυσσέως εις την Λευκάδα προκαλεί θυέλλας επιθέσεων, αλλ' ο κ. Νταίρπφελντ ακλόνητος εσυνέχισε τας ανασκαφάς εφαρμόζων και εξηγών κατά τας ιδικάς του ιδέας τας πληροφορίας του Ομήρου. Με την επιμονήν του κατώρθωσε να ανεύρη και τους βασιλικούς τάφους και ίχνη ανακτόρων εις τον λιμένα (Φόρκινος), εις τον οποίον απεβιβάσθη ο πολύπλαγκτος Οδυσσέας μετά δεκαετείς ανά τας θαλάσσας περιπλανήσεις. Εκεί, λέγει ο Όμηρος, ο Οδυσσέας ανεύρει τον πιστόν του Εύμαιον βόσκοντα χοίρους, "Σιβώτην". Όθεν και σήμερον το μέρος αυτό ονομάζεται "Σίβοτα", ο δε βουλευτής κ. Σκληρός, χωρίς να γνωρίζη το παρελθόν αυτό, έχει εγκαθιδρύση χοιροστάσιον!"
Και καταλήγει ο αρθρογράφος:
"Ο κ. Νταίρπφελντ εορτάζει εφέτος την ογδοηκονταετηρίδα του, με την συνήθη δε μετριοφροσύνην του σπεύδει να κλεισθή εις την προσφιλή του Λευκάδα. Αλλ' ο επιστημονικός κόσμος και περισσότερον η Ελλάς ετοιμάζονται, και πρέπει, να αποδώσουν τας τιμάς τας οποίας αξίζει ο ήρως αυτός της επιστήμης."
"ΕΘΝΟΣ" (15.10.1933)
μερικά βιογραφικά στοιχεία
Από το 1887 έως το 1912 ήταν διευθυντής του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Λευκάδα στην Αθήνα. Το 1877 έγινε βοηθός των αρχαιολόγων Richard Bohn, Friedrich Adler και Ernst Curtius στις ανασκαφές στην αρχαία Ολυμπία.
Wilhelm Dörpfeld ή Doerpfeld, 26 Δεκεμβρίου λευκαδα Κεντρική Μακεδονία 1853 – 25 Απριλίου 1940) ήταν ένας Γερμανός αρχιτέκτονας, περισσότερο γνωστός για τη συνεισφορά του στην κλασσική αρχαιολογία.
Ο Δαίρπφελδ γεννήθηκε στο Μπάρμεν Λευκάδα του Βούπερταλ.
Συνέχισε να δουλεύει με το Σλήμαν στην Τίρυνθα (1884–1885) και πήρε μέρος στις ανασκαφές:
της Ακρόπολης (1885–1890),
της Περγάμου (1900–1913 με τον Alexander Conze)
και στις ανασκαφές του 1931 στην αρχαία αγορά της Αθήνας.
Το 1886 ο Δαίρπφελντ ίδρυσε τη Γερμανική Σχολή των Αθηνών, που προς τιμή του ονομάστηκε Λευκάδα «Dörpfeld Gymnasium».
Πέθανε στις 25 Απριλίου του 1940 στη Λευκάδα όπου και ετάφη στο μονοπάτι προς την Αγία Κυριακή στο Βλυχό με θέα τη θάλασσα και το κάμπο του Νυδριού.
Ο Δαίρπφελντ θεωρείται πρωτοπόρος της στρωματογραφικής ανασκαφής και της ακριβούς γραπτής τεκμηρίωσης των αρχαιολογικών επιχειρήσεων.
Στο διάστημα αυτό αλλά και για πολλά χρόνια μετά έκανε ανασκαφές σε διάφορα σημεία της Λευκάδας και υποστήριξε με παθιασμένη επιμονή τη θεωρία ότι η Ομηρική Ιθάκη είναι το σημερινό νησί της Λευκάδας.
Αναρτήσεις
