ΣΟΥΠΙΑ

γράφει ο Γιώργος Δαμιανός (το άρθρο πρωτοδημοσιεύτηκε στο περ. Ψάρεμα εκδ. Βαρβέρης)

Επιστ. Ονομ : sepia vulgaris, οικ. : myopsidae , τάξη: decapoda

Γλωσσικά

Η λέξη, μάλλον, παράγεται από το ρήμα σήπομαι > αορ. εσάπην ( : σαπίζω, δηλητηριάζω). Αυτή η τελευταία σημασία πρέπει να δόθηκε στο δεκάποδο, λόγω της μελάνης που εκλύει (στην αρχαιότητα πίστευαν ότι περιέχει ασθενές αναισθητικό), αντίθετα σήμερα χρησιμοποιείται ακόμα και για μαγείρεμα. Πάντως, η μελάνη της σουπιάς χρησιμεύει μόνο για να μη γίνεται ορατή από τους διώκτες της και για αυτό με τον όρο “σουπιά” χαρακτηρίζουμε τον άνθρωπο που ξεγλιστάει από τις δυσκολίες, τον δόλιο, τον ανήθικο.

Ο ελληνικός όρος σηπία μεταφέρθηκε αυτούσιος στην Ιταλική : seppia, Γαλλική: sepio, seche, Γερμανική: sepia, gemeiner, Ισπανική: sepia, luda, Ρουμανική: sepia, Αραβική : sibia, chubei. Αγγλική : cuttle fish, blach fish

Αναφορές στην αρχαιότητα

Για τους αρχαίους Έλληνες η σουπιά ήταν εκλεκτό μαλάκιο και το ψάρευαν πανεύκολα Αρκεί μόνο να παρατηρήσουμε τα τοπωνύμια που μαρτυρούν ότι εκεί αφθονούσαν οι σουπιές:

α) Σηπίας Άκρα (Σέπια ή κάβο Σέπια – η κατάληξη της χερσονήσου της Μαγνησίας , του Πηλίου). Στην περιοχή που σήμερα βρίσκεται ο Άγιος Γεώργιος υπήρχε και η πόλη Σηπιάς. Κατά τον Ηρόδοτο (Ζ ,191) η Σηπιας ήταν η ιερή ακτή της θέτιδας. Κατά τον Στράβωνα ( Θ’ 443) στην παραλία της Σηπιάδος καταστράφηκε ο στόλος του Ξέρξη, λόγω τρικυμίας.

β) Σήπεια : αρχαία πόλη της Αργολίδας κοντάς την Τίρυνθα.

Για να ονομαστούν οι περιοχές αυτές με το όνομα της σουπιάς σημαίνει ότι εκει τις ψάρευαν στην κυριολεξία με τα χέρια. Τότε, βέβαια, δεν υπήρχαν ( ή υπήρχαν ελάχιστοι ερασιτέχνες ψαράδες, δεν υπήρχε η έννοια του ελεύθερου χρόνου και ακόμα και οι επαγγελματίες ψαράδες δεν μπορούσαν να αλιεύσουν αλόγιστες ποσότητες, συνεπώς τα ψάρια αφθονούσαν. Σήμερα, έχουμε χρόνο, μέσα, γνώσεις…

αλλά δεν έχουμε μια μικρή λεπτομέρεια… τα ψάρια

Για τους αρχαίους ελληνες η σουπια ήταν μεταξύ των εκλεκτών και ακριβών τροφών : «οι πένητες ουκ έχοντες αγοράσαι υπογάστριον θύννακος (τόννου), ουδέ κρανίον λάβρακος, ουδέ σηπίας» ( Ερίφου, Μελίβοια, απ. 3).

Ο Αρχέστρατος (ποιητής από το Γέλας, 330π.Χ) επανεί τις σουπιές των Αβδήρων (αρχ. πόλη της θράκης, γενέτειρα του Δημόκριτου κ.ά.) και της Μαρωνείας (ανατολικά των Αβδήρων). Ο Αριστοτέλης τη χαρακτηρίζει ως το «πανουργότατον των μαλακίων» και αναφέρεται στη συνήθεια των σουπιών να κολυμπούν ζευγαρωτά ( περί ζώων ιστ. Ε, 541). Ο Αθήναιος (160 – 230 περ.) αναφέρεται στις τηγανιτές σουπιές, αλλά θεωρεί ότι η βραστή σουπιά είναι «απαλή, εύστομος και εύπεπτος…. ο δε χυλός λεπτυντικός εστί αίματος και κινητικός της δι΄ αιμορροιδων εκκρίσεως»

Ιχθυολογικά

Οι σουπιές ζουν κοντά στις ακτές σε αμμώδεις βυθούς. Έχουν σώμα ωοειδές, 10 πλοκάμια με βεντούζες (8 μυζητικά και 2 αρπακτικά), ο εγκέφαλος είναι πολύ ανεπτυγμένος, τα μάτια τους τεράστια αλλά τέλειας κατασκευής. Στη ράχη, κάτω από το δέρμα υπάρχει το ασβεστολιθικό όστρακο, το σήπιον, με πόρους γεμάτους αέρα για να συγκρατούν το σώμα του δεκάποδου μέσα στο νερό.

Κολυμπά προς τα πίσω, εκτοξεύοντας νερό από το σιφώνα. Το αρσενικό διακρίνεται από μία άσπρη γραμμή στα εξωτερικά χείλη των πίσω πτερυγίων.

Εναλλακτική αλιεία

Για να πιάσετε σουπιές, εκτός από τους παραδοσιακούς τρόπους, μπορείτε να δοκιμάσετε κάποια «παιχνιδάκια» ψάρέματος, όπως: δένετε μία θηλυκή (δεν έχει τη λευκή γραμμή στα πίσω πτερύγια) και την πετάτε με προσοχή στη θάλασσα. Τότε η αρσενική σουπιά θα τρέξει να κολλήσει με τα πλοκάμια πάνω στη θηλυκή. Τραβήξτε τις σιγά σιγά έχοντας μέσα στη θάλασσα την απόχη.

Ένας, ακόμα, τρόπος (αλλά και παιχνίδι για τους μικρούς μας φίλους) είναι να πάρετε μία μικρή σανίδα (10 εκ) και να κολλήσετε ένα καθρεφτάκι (ή κομματάκια από καθρέφτη). Πετάξτε την στη θάλασσα (δένοντας μία μικρή αλυσίδα για βαρίδι) και περιμένετε. Η σουπιά που θα καθρεφτιστεί θα κολλήσει πάνω στον καθρέφτη, νομίζοντας ότι συνάντησε κάποια άλλη σουπιά. Τραβήξτε σιγά- σιγά έχοντας πάντα την απόχη στη θάλασσα.

Οι μπαμπάδες που βαρέθηκαν τους  παιδότοπους καλό είναι να μυήσουν τα παιδιά τους στη θάλασσα από την παιδική ηλικία. Τα παιδιά μπορούν να ξεκινήσουν το ψάρεμα, ακόμα και δίχως αγκίστρια, να παίξουν στην παραλία, να μάθουν, να γεμίσουν χαρά και συγκινήσεις που μόνο η Φύση ξέρει να προσφέρει.

Ο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΑΓΙΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ

 2015

Τα παραμύθια και η πραγματικότητα συνήθως απέχουν μεταξύ τους αρκετά, ενίοτε τα χωρίζει χάος.
Τι γίνεται με τον άγιο Βασίλη τα παραμύθια και την πραγματικότητα που τον αφορούν;

Ο ''άγιος'' των παραμυθιών και του καταναλωτισμού, ο χοντρός ασπρογένης των δώρων, των ταράνδων του ελκήθρου και των ξωτικών από τη μία και από την άλλη ο Μέγας άγιος της ιστορίας ο ασκητικός ψηλόλιγνος μελαχροινός συνοφρυωμένος  λόγιος επίσκοπος Καισαρείας που πέθανε νεότατος κι ωστόσο πρόλαβε να γίνει ο  πνευματικός ηγέτης όλου του χριστιανισμού, που θεμελίωσε πνευματικά και πρακτικά:
1ο. όλο τον χριστιανισμό σε βάσεις στέρεες και ελληνοορθόδοξες
2ο. τον κοινοβιακό ασκητισμό γνωστό ως μοναχισμό ως  μίμηση του βίου του Χριστού.
3ο. τα φιλανθρωπικά ιδρύματα [φτωχοκομεία, ορφανοτροφεία, γηροκομεία, νοσοκομεία άπορων]
Για τούτη τη συνεισφορά του ονομάστηκε Μέγας Βασίλειος.

Διέσωσε μαζί με τον άγιο Ιωάννη το Χρυσόστομο και τον άγιο Γρηγόριο το Παλαμά το σύνολο των λειτουργιών της αρχαίας ελληνικής θρησκείας στηρίζοντας τη πνευματικά και μπολιάζοντας τη με το άγιο πνεύμα του Χριστού προκρίνοντας έτσι την ιερή και φιλοσοφική παράδοση των Ελλήνων ως χρήσιμη και γόνιμη βάση μετεξέλιξης και συμπλήρωσης [μάλλον αυτή τη παράδοση εννοούσε ο Χριστός πως ήρθε να συμπληρώσει].

Έκανε γνωστούς  αφού διέσωσε τα συγγράμματα τους -στο άγιο όρος- και τις ιδέες τους στο θεολογικό και λειτουργικό του έργο και έτσι χρίστηκαν άγιοι οι Σωκράτης Πλάτων Πλούταρχος Αριστοτέλης ενώ το πνεύμα τους [το προ χριστού χριστιανικό τους πνεύμα όπως χαρακτηριστικά ονομάστηκε] διαχύθηκε και στήριξε λογικά και στέρεα με επιχειρήματα το κάθε τι στο χριστιανισμό.
Πέρασε έτσι ο Χριστιανισμός στο αυθεντικό πνεύμα του ''Πίστευε και μη, Ερεύνα!''.

Η θεία λειτουργία του Αγίου Βασιλείου είχε σαν δομή την αρχαία λειτουργία -κάθε άλλο παρά ειδωλολατρική όπως μερικοί υποστηρίζουν- και χρησιμοποιήθηκε επίσης από τον Άγιο Ιωάννη Χρυσόστομο συναγωνιστή του από συμφοιτητής και στενός φίλος του και είναι αυτή που βιώνουμε κάθε Κυριακή στην εκκλησία.

Το πρόσωπο του χριστιανού αγίου δεν είναι ούτε  ροδαλό ούτε πλαδαρό είναι στεγνό από τη νηστεία και την άοκνη κοινωφελή εργασία ενώ η ευθυτενής κορμοστασιά του νέου σε τίποτε δε θυμίζει τον ευτραφή παραμυθά γέρο με το έλκηθρο και τα παιδικά δώρα.

Ο άγιος Βασίλης των παραμυθιών είναι σίγουρα η συμπαθής φιγούρα του παππού που όλοι έχουν αγαπήσει στην παιδική τους ηλικία κι οπωσδήποτε προκρίνεται από τους διαφημιστές και τις επιχειρήσεις που θέλουν να πουλήσουν τα παιχνίδια και τα υπόλοιπα προϊόντα των εορτών.

Οι ιστορίες για την καταγωγή του και για αν το τελικά ήταν υπαρκτό πρόσωπο είναι πολλές και αφήνουν σε όλους το περιθώριο να επιλέξουν εκείνη που τους ταιριάζει καλύτερα.

Ο Αγιος Βασίλης της Ελλάδας και του Χριστιανισμού

Στην Ελλάδα και την ορθόδοξη παράδοση η πρώτη ημέρα του χρόνου ταυτίστηκε με σχετική ευκολία με το Μέγα Βασίλειο, το μεγάλο ιεράρχη από την Καισαρεία της Καππαδοκίας, του 4ου αιώνα. Ενώ η φιγούρα του βορειοευρωπαίου και βορειοαμερικανού Santa Claus έφτασε στην αστική κυρίως τάξη της ελληνικής κοινωνίας, τη δεκαετία 1950-1960 από τους μετανάστες, μέσω τις ευχετήριων καρτών και τις διαφημίσεις.

Εως τότε ο Μέγας Βασίλειος ήταν ένας από τους τρεις ιεράρχες, γεννήθηκε το 330 στη Νεοκαισάρεια του Πόντο. Σπούδασε νομική, ρητορική, φιλοσοφία, αστρονομία, γεωμετρία, ιατρική, φιλολογία και φυσική στην Καισάρεια, στην Κωνσταντινούπολη και αργότερα στην περίφημη Φιλοσοφική Σχολή των Αθηνών. Χειροτονήθηκε πρεσβύτερος στην Καισάρεια της Καππαδοκίας και το 370 διαδέχθηκε στον επισκοπικό θρόνο το μητροπολίτη Καισάρειας.

Ο ίδιος έγινε γνωστός κυρίως για τη φιλανθρωπία του και γιατί φρόντιζε πάντα όσους είχαν την ανάγκη του. Σύμφωνα με την παράδοση αμέσως μετά τα Χριστούγεννα ξεκινούσε πεζός μ' ένα ραβδί στο χέρι και έφερνε συμβολικά δώρα στους ανθρώπους δώρα: η ευλογία του και η καλή τύχη.

Από τον Μέγα Βασίλειο ξεκίνησε και η παράδοση της βασιλόπιτας της Πρωτοχρονιάς.
Όλα άρχισαν όταν ο Έπαρχος της Καππαδοκίας πήγε στην πόλη για να εισπράξει φόρους, οι κάτοικοι ζήτησαν τη βοήθεια του Μεγάλου Βασιλείου για να μην χάσουν τα πολύτιμα αντικείμενα τους, αφού ήταν και τα μόνα που είχαν.
Αφού τα συγκέντρωσαν και τα είδε ο Έπαρχος, ο Μέγας Βασίλειος τον έπεισε να μην τα πάρει.
Ενθουσιασμένοι οι κάτοικοι ευχαριστούν τον Μέγα Βασίλειο που τους βοήθησε, ωστόσο τότε προέκυψε το ζήτημα της επιστροφής των αντικειμένων στους ιδιοκτήτες τους.
Τότε για να μην υπάρξει διχόνοια και προστριβές  διέταξε τους πιστούς να φτιάξουν το απόγευμα του Σαββάτου πίτες και να βάλουν μέσα σε κάθε μία από ένα αντικείμενο.
Την επομένη τους τις μοίρασε η παράδοση λέει πως σαν από θαύμα, κάθε ένας βρήκε μέσα στην πίτα αυτό που είχε προσφέρει.

Ο ''άγιος'' Βασίλης στον υπόλοιπο κόσμο

Ο ''άγιος'' Βασίλης πάντως που όλοι έχουν αγαπήσει είναι αυτός με την κόκκινη στολή, τη λευκή γενειάδα, με το σάκο του γεμάτο δώρα, πάνω σε έλκηθρο που το σέρνουν τάρανδοι αποτελεί και μοιράζει δώρα την παραμονή της πρωτοχρονιάς σε όλα τα καλά παιδιά.

Ωστόσο κάθε χώρα και κάθε πολιτισμός τον έχει βαφτίσει σύμφωνα με τα δικά του έθιμα, ίσως και τις εδικές του ανάγκες.
Σημασία έχει πάντως πως σε όλες τις γωνιές του πλανήτη ο συμβολισμός είναι ο ίδιος.

Μερικά από τα ονόματα που έχει:

Ο «πατέρας των Χριστουγέννων» των Άγγλων
Ο «Περ Νοέλ» των Γάλλων
Ο «Σίντερ-Κλάας» των Ολλανδών
Ο «Βάιναχτσμαν» των Γερμανών
Ο «Λαμ-Κουνγκ-Κουνγκ» (= ο Καλός γερο-πατέρας) των Κινέζων
Ο «Χοτέισο» των Ιαπώνων
Ο αγαθός γίγαντας Γκαργκάν στην παράδοση των Κελτών
Η Μπεφάνα στην Ιταλία
Η γριά Μπαμπούσκα στη ρωσική παράδοση, που καταδικάστηκε να τριγυρνάει την ημέρα των Θεοφανίων και να μοιράζει δώρα στα παιδιά, επειδή έδωσε λάθος κατευθύνσεις για το δρόμο προς τη Βηθλεέμ.
Το όνομα πάντως Santa Claus είναι μία παράφραση του ολλανδικού ονόματος Sinterklaas, που μετέφεραν και εδραίωσαν στο Νέο Κόσμο, στο Νέο Άμστερνταμ (σήμερα Νέα Υόρκη) οι Ολλανδοί μετανάστες.

Το 1822 ο Αμερικανός συγγραφέας Κλέμεντ Μουρ έγραψε το ποίημα «The Night Before Christmas» στην εφημερίδα «Sentinel». Εκεί υπάρχει η πρώτη περιγραφή του Santa Claus και της δράσης του στη σημερινή παγκόσμια εκδοχή. Μάλιστα η ιστορία αυτή εικονογραφήθηκε από τον πατέρα του χιουμοριστικού αμερικανικού σχεδίου Τόμας Νάστ,.

Υπάρχει και μία ακόμα εκδοχή που θέλει τον ''Άγιο'' Βασίλη να γεννιέται κατά τη διάρκεια του αμερικανικού Εμφυλίου, όταν ο Νάστ εργαζόταν στο Harper's Weekly και απεικονίζει με δικές του ιστορίες τα δρώμενα του πολέμου. Μία από αυτές ήταν «Ο Άγιος Βασίλης στο στρατόπεδο», όπου παρουσιάζεται για πρώτη φορά με τα χαρακτηριστικά που τον ξέρουμε σήμερα και ο οποίος μοίραζε δώρα σε ένα στρατόπεδο των Βορείων.

Στη συνέχεια έρχεται το ποίημα του Κλέμεντ Μούρ, ο οποίος έδωσε στον ''άγιο'' Βασίλη το μεταφορικό του μέσο, το έλκηθρο με τους ταράνδους και τον «έμαθε» να μπαίνει στα σπίτια από τις καμινάδες.

Τέλος το 1931 η Coca Cola και ο αμερικανός σχεδιαστής Χέιντον Σάντμπλομ, για τις ανάγκες ενός διαφημιστικού έβαψαν τη μέχρι τότε πράσινη στολή του ''άγιου'' Βασίλη στο κόκκινο χρώμα του αναψυκτικού και του έμεινε για πάντα με την αντίστοιχη καμπάνια που κρατάει μέχρι σήμερα.

Το ποια εικόνα και γιατί έχει επικρατήσει το αφήνουμε στη κρίση σας να το συμπεράνετε αφού σας δώσαμε τα στοιχεία.
Ευχόμαστε πάντως η αλήθεια και η ιστορία να είναι εξίσου γνωστά και διδακτικά με τα παραμύθια.

Η ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΗ ΠΙΤΑ ΛΕΥΚΑΔΟΣ-ΛΑΔΟΠΙΤΑ ΜΕΛΙΟΥ-

Η λαδόπιτα είναι η πρωτοχρονιάτικη πίτα της Λευκάδος παράλληλα ήταν το γλυκό των χωριών για κάθε επίτευγμα της οικογένειας, αρραβώνας, γέννηση, πτυχίο των παιδιών, ολοκλήρωση της στρατιωτικής θητείας, αγορά σπιτιού ή χωραφιού ή βάρκας ή αυτοκινήτου ή ότι άλλο χαρμόσυνο γεγονός.
Στηρίζεται  η συνταγή της λαδόπιτας στα υλικά της υπαίθρου της Λευκάδος: αλεύρι, λάδι, νερό, αμύγδαλα, μέλι, πετιμέζι, σησάμι και κάποια λίγα νεώτερα ζάχαρη, γαρούφαλα, κανέλα.
Διατηρείται και για πενήντα μέρες σε συνθήκες περιβάλλοντος.
Έμπαινε στη κασέλα μαζί με τις συκομαϊδες, το σταφύλι,το κυδώνι, το νεραντζάκι, και τα αποξηραμένα φρούτα σουλτανίνα,και σύκα αλλά και τους ξηρούς καρπούς τα καρύδια και τα αμύγδαλα για να φιλεύουν τους μουσαφιραίους και να προστατευτεί από τους λιχούδηδες μικρούς και μεγάλους που πάντα έψαχναν το κλειδί του "θησαυρού".
Προσωπικά πρόλαβα το φτιάξιμο της στη φωτιά με πυροστιά και το καζάνι με τη τεράστια ξυλοκουτάλα. μετά τα χαλκώματα: ταψιά και νταβάδες και τέλος τον ξυλόφουρνο.
Σκεφτείτε τώρα όλα τα υλικά- με εξαίρεση τη ζάχαρη και τα μπαχαρικά αρωματικά- να προέρχονται από τη παραγωγή της οικογένειας μέχρι και τα ξύλα που τη μαγείρευαν και την έψηναν.
Όσοι ξέρουν θα καταλαβαίνουν τη διαφορά στη γεύση και στην ικανοποίηση.

Κοιτάζοντας να δω τις διαφορές στη συνταγή που κυκλοφορεί σε φούρνους και ζαχαροπλαστεία της Λευκάδος που συνεχίζουν τη παράδοση όσο καλύτερα μπορούν με εξαιρετικά αποτελέσματα βρήκα τη βασική συνταγή που χρησιμοποιούν και την αντιπαραθέτω με την παραδοσιακή της μάνας μου.
Ας δούμε πως φτιάχνεται σήμερα η λαδόπιτα:

ΛΑΔΟΠΙΤΑ

Παραδοσιακό γλύκισμα. Ιδανικό για όσους δε νηστεύουν το λάδι.

Υλικά

ταψί Νο 32
3 ποτήρια λάδι
3 ποτήρια νερό
2 ποτήρια ζάχαρη
σουσάμι, κανέλλα, αμύγδαλα ασπρισμένα ολόκληρα
1 κιλό περίπου αλεύρι
1 χούφτα σιμιγδάλι

Εκτέλεση

1. Βράζουμε το νερό με τη ζάχαρη για 10 λεπτά και το φυλάμε να είναι ζεστό.
2. Βάζουμε το λάδι (αφού κρατήσουμε δύο δάκτυλα από το τρίτο ποτήρι) σε ρηχή κατσαρόλα στη φωτιά να κάψει. Κατόπιν ρίχνουμε σιγά-σιγά το αλεύρι και το σιμιγδάλι, τόσο ώστε να γίνει ένας πολύ πυκνός χυλός και ανακατεύουμε διαρκώς με ξύλινη κουτάλα ή σπάτουλα πάντα πάνω σε μέτρια φωτιά μέχρι να πάρει καστανό σκούρο χρώμα. Προσθέτουμε τότε σιγά-σιγά το ζεστό σιρόπι και συνεχίζουμε το ανακάτεμα μέχρι να απορροφηθούν τα υγρά. Γίνεται ένας ελαφρύς χαλβάς. Τον στρώνουμε στο ταψί αφού το πασπαλίσουμε με σησάμι και τον πατάμε για να ισιώσει η επιφάνειά του. Πασπαλίζουμε με σουσάμι, χαράζουμε την πίτα σε ρόμβους και βάζουμε από ένα αμύγδαλο στο κάθε ρόμβο.
3. Ψήνουμε στους 200 (σε προθερμασμένο φούρνο) για 15 λεπτά και μετά στους 180 για 40-45' περίπου. Δοκιμάζουμε με ένα μαχαίρι αν ξεκολλάει η ζύμη από τα τοιχώματα του ταψιού. Τότε η πίτα είναι έτοιμη.
4. Πασπαλίζουμε με κανέλα και λίγη ζάχαρη. Την κόβουμε όταν κρυώσει.

Ας δούμε τώρα τη παραδοσιακή δόση και συνταγή

ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΗ ΛΑΔΟΠΙΤΑ ΜΕΛΙΟΥ
Υλικά για δόση για ένα ταψί νούμερο 44 και ένα 30

12 Ποτήρια νερού λάδι Λευκάδος
7 ποτήρια ζάχαρη
1 ποτήρι μέλι πευκοθύμαρο Αθανιού [ή μισό  ποτήρι πετιμέζι -για να μη γίνει πολύ σκούρη-]
14 ποτήρια νερό
3 1/2 κιλά αλεύρι
1/2 κιλό σκληρό αλεύρι [ή σιμιγδάλι]

Φτιάχνουμε το σιρόπι με τη ζάχαρη ως εξής:
Βάζουμε τα 7 ποτήρια ζάχαρη με 14 ποτήρια νερό μαζί με τα αρωματικά γαρούφαλο και κανέλα χωρίς το μέλι ή το πετιμέζι γιατί το βράσιμο τα αχρηστεύει.
Όταν δέσει το σιρόπι που θα σιγοβράσει ξεσκέπαστο για 20 έως 30 λεπτά προσθέτουμε τα υπόλοιπα υλικά: μέλι ή πετιμέζι στο έτοιμο ζεστό μεν αλλά όχι καυτό σιρόπι.

Πως δουλεύουμε το χαλβά
Δουλεύουμε -όπως προηγουμένως- σε μέτρια φωτιά το χαλβά δηλαδή βάζουμε το λάδι να κάψει σε σιγανή φωτιά και προσθέτουμε το αλεύρι σιγά σιγά και το ψήνουμε ανακατώνοντας να ροδίσει ελαφρώς.
Στη συνέχεια προσθέτουμε σιγά σιγά το σιρόπι με μια κουτάλα ανακατεύοντας συνέχεια με τη ξύλινη κουτάλα κάθε φορά μετά τη κουτάλα σιροπιού που ρίχνουμε, ώστε:
α.Να απορροφηθεί αφενός το σιρόπι και να μη κολλήσει ο χαλβάς γιατί κολλάει πολύ εύκολα και β.Να μη καούμε γιατί πιτσιλάει αντιδρώντας το σιρόπι με το λάδι που έχει το αλεύρι.
Αυτή η διαδικασία παίρνει και πάνω από μισή ώρα.

Όταν ο χυλός του χαλβά απορροφήσει όλο το σιρόπι κι έχει σφίξει αρκετά έχοντας παράλληλα ροδίσει αδειάζουμε το μείγμα με τη κουτάλα στα ταψιά όπου έχουμε ρίξει  λίγο σησάμι στρώνοντας τον σε ύψος περίπου 5 πόντων.

Όταν έχει απλωθεί το μείγμα με τη κουτάλα παίρνουμε λαδόχαρτο  το τοποθετούμε πάνω και επιπεδοποιούμε με το χέρι απόλυτα το χαλβά στα ταψιά.
Μετά χαράζουμε -κόβουμε μέχρι το πάτο- σε ρόμβους το χαλβά στα ταψιά.
Στο κέντρο κάθε ρόμβου τοποθετούμε αμύγδαλο ξεφλουδισμένο και πασπαλίζουμε με σησάμι και μετά λίγη κανέλα.

Τέλος βάζουμε τα ταψιά με το χαλβά σε προθερμασμένο φούρνο στους στους 180 για 60 λεπτά μέχρι να σφίξει και να ροδίσει καλά.

Όταν κρυώσει εντελώς -μετά από δυο ώρες και παραπάνω- κόβουμε τα κομμάτια, τους ρόμβους που έχουμε κόψει πριν το ψήσιμο και τους ξεχωρίζουμε βάζοντας τα κομμάτια σε στρώσεις -δυο τρεις το πολύ-σε πιατέλες.

Τους ρόμβους τους σερβίρουμε σε πιατάκι όπως τους κουραμπιέδες και τα μελομακάρονα. Με συνοδεία δροσερού νερού.

Πάνος Τζανετής, ''Σου τραγουδώ με πόνο''

Με το βοριά - Πάνος Τζανετής & Βίκυ Μοσχολιού

Βίκυ Μοσχολιού, Πάνος Τζανετής ''ΜΕΣΑΝΥΧΤΑ ΠΟΥ ΘΑ ΣΕ ΒΡΩ'' Ζαμπέτα - Χριστοδ...

ΗΡΘΑ Κ ΑΠΟΨΕ ΣΤΑ ΣΚΑΛΟΠΑΤΙΑ ΣΟΥ = ΠΑΝΟΣ ΤΖΑΝΕΤΗΣ