ΟΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΓΕΝΑΡΗ

θα θυμηθούμε τις εργασίες που γίνονταν κάθε μήνα [σε γεωργία, δεντροκομία, αμπελουργία, λαχανοκομία, ανθοκομία, μελισσοκομεία, κτηνοτροφία] όπως παρουσιάζοταν στο περιοδικό "Μέγας Καζαμίας'' ώστε οι ερασιτεχνες να κάνουν το πρόγραμμα τους για τα χωράφια τους,και να μπαίνουν ιδέες σε κείνους που τα αφήσανε και γίνανε χέρσα και λογγόσανε απο την αποχή τους απο τις φυσικές αυτές δραστηριότητες.

ΓΕΩΡΓΙΑ
Τα σκαλιστικά και φυτευτικά σιτάρια, παρακολουθούνται συχνά.Εάν έπεσαν πολλές βροχές,χρειάζεται να φύγουν τα περίσσια νερά .Διορθώνουμε τις σποριές για αυτό το λόγο.Εάν βρέξει λίγο, όπως συμβαίνει το Γενάρη, δεν κάνουμε τίποτε απολύτως.Όλα είναι πρόθυμα .Κατα το τέλος επειδή αρχίζουν να αναπτύσσονται, παρατηρούμε την ανάπτυξη και το χρώμα τους .Εάν ξεθωριάζουν προς το κίτρινο, θέλουν ενίσχυση με επιφανειακή λίπανση. Σκορπίζουμε την πρώτη δόση -τότε έβαζαν Νίτρο: 5κιλά στο στρέμμα- για να πάρουν χρώμα και να ενισχυθούν.Πρέπει να μεγαλώσουν σιγά σιγά κι όχι απότομα.
Συνήθως το μήνα αυτό δεν κάνουμε όργωμα,γιατί η υγρασία είναι μεγάλη.Στα νότια μέρη, όπου ο καιρός είναι καλύτερος και τα χωράφια, δεν παρουσιαζουν μεγάλη υγρασία, γίνεται τό όργωμα για τα ανοιξιάτικα φυτά.
ΔΕΝΤΡΟΚΟΜΙΑ
Στα βόρεια ακόμη πρέπει να περιμένουμε ,συγκομίζονται ακόμη τα μήλα.
Στα νότια με καλό καιρό και κατα το τέλος αρχίζουμε τα κλαδέματα και τα ραντίσματα, με τους μεγάλους ψεκαστήρες πλάτης.-η διαβροχή ήταν με πολτό Σέλ ή άλλο με 3%-
Μπορούμε να φυτέψουμε τα φυλοβόλα.
Κλαδεύουμε όλα τα πυρηνόκαρπα και καίμε τα κλαδιά.
ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΑ
Καθαρίζουμε τις φλούδες και κάνουμε ραντίσματα με πολτό.
Ξελακώνουμε όπου είναι ανάγκη.Κλαδεύουμε στα νότια.
Μπορούμε να λιπάνουμε με υπερφωσφορικά.
ΛΑΧΑΝΟΚΟΜΙΑ
Διορθώνουμε τα θερμοσπορεία και σπέρνουμε ντομάτες, μελιτζάνες,πιπεριές.Μαζευουμε τα χειμωνιάτικα.
ΑΝΘΟΚΟΜΙΑ
Σπέρνουμε στο θερμοσπορείο όλους τους σπόρους των ανοιξιάτικων λουλουδιών.
Ξελακώνουμε τα χρυσάνθεμα για να πάρουμε μοσχεύματα.Ξεχώνουμε τις πατάτες- βολβούς- της ντάλιας και τις φυλάμε σε στεγνό μέρος.
ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΕΙΑ
Αρχίζει στα νότια η γέννα, αλλά στα βόρεια δεν ξεσκεπάζουμε τις μέλισσες.Δεν γίνεται επιθεώρηση.
ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ
Φροντίζουμε να μην υπάρχει υγρασία στα μαντριά.Προφυλάσουμε τα ζώα.Τα βόσκουμε στα νότια.Δίνουμε συμπληρωματική τροφή στα αιγοπρόβατα.Τοποθετούμε αυγά στην κλωσσομηχανή.Οι νεοσσοί που θα εκκολαφτούν είναι οι καλύτεροι.

ΦΩΤΕΙΝΟΣ O ΕΥΑΙΝΗΤΟΣ

Καλές οι γιορτές, καλή και η καλοπέραση, αλλά καλύτερη η ελευθερία και μπορεί να μη το καταλάβατε πως ξαναγίνεστε υπόδουλοι αλλοτριωμένων προτύπων αλλά κοιτάξτε γύρω σας καλά και θα το δείτε αν έχετε μάτια που βλέπουν κι όχι μάτια που κοιτάνε απλά. Δείτε τα σημάδια:στην αρχή απλές ταμπέλες, μετά έντυπα και βιβλία και ηλεκτρονικά μέσα στο αγώνα για την αλλοίωση της γλώσσας και των ηθών, τέλος το αποτέλεσμα:τα παιδιά σας να πιθηκίζουν μιμούμενα ότι εικόνες τους προσφέρουν αυτοί που σας οδηγούν και σας και κείνα. Μια χαρά εύστοχα σας πάνε στην λήθη και την αποχαύνωση και στην εύκολη απάρνηση αξιών και εθίμων αιώνιων και διαχρονικών. Θυμηθείτε τους ''μύθους σας και τις αξίες που εκείνοι προτείνουν'' γιατί ''σβήνεται πολιτιστικά'' πριν καλά καλά να ζήσετε. Αυτοί μόνοι κράτησαν τη φλόγα άσβεστη σε κείνους τους αγωνιστές που βάλανε πλάτη και σήκωσαν την Ελλάδα από κει που τόσο εύκολα την αφήνετε να πέσει: σε ξένα χέρια κι ως γνωστό τα ξένα χέρια είναι μαχαίρια. Είθε ο νέος χρόνος να σας ξυπνήσει από το λήθαργο της ύλης: υπόδουλοι της κοιλιάς σας, σαν τα βουβάλια του Φωτεινού του Ευαίνητου! {Ευαίνητος> ευ[=καλός]+αίνος[=ύμνος δοξολογία έπαινος ] σημαίνει αυτός που δικαιούται επαίνους για τις αρετές του χαρακτηρισμός του προέδρου του συλλόγου Λευκαδίων Πάτρας ''Η Φανερωμένη'' αναφερόμενος στον τέως περιφερειάρχη Δυτ.Ελλαδος Π.Καββαδά} Σας βλέπω και πικραίνομαι μέσα στην αδιαφορία και την παθητικότητα σας ψάχνοντας τον επιούσιο. "Ο άνθρωπος δεν ζει μόνο με ψωμί,τι κερδίζει κανείς αν όλο το κόσμο κερδίσει και χάσει τη ψυχή του;" Κάποιοι ήθελαν και αξιοπρέπεια και ελευθερία για να μην τους πικραίνει το ψωμί που τρώνε και αυτοί ήταν πρόγονοι μας πάει να πει αίμα μας. Κάποιοι ανάμεσα στο πλήθος των βουβαλιών αγωνίζονται, τρώνε τα λυσακά τους δεν είναι για περιφρόνηση, δεν είναι για σφαγή ετούτα τα βουβάλια, οταν μυγιασμένα γεμάτα λύσσα κυνηγοί των κυνηγών τους ξαναγίνουν. Η ιστορία που το ποίημα του Βαλαωρίτη περιγράφει είναι από τη πρόσφατη ιστορία της Λευκάδας βγαλμένη από την εξέγερση των Σφακιωτών [αλήθεια πόσοι ξέρετε ότι το μνημείο αντίστασης στο δρόμο για τους Σφακιώτες τιμά αυτή την Αντίσταση;...!!!] εναντίον των 'Αγγλων κατακτητών του χτες και είναι όχι τυχαία επιλεγμένο για τους συνειρμούς που δημιουργεί. Βαλαωρίτης Aριστοτέλης Φωτεινός. Άσμα Πρώτον. Φωτεινός ο Zευγολάτης [απόσπασμα]

―Πάρ' ένα σβώλο, Mήτρο, και διώξ' εκείνα τα σκυλιά, που μου χαλούν το φύτρο. O χερουλάτης έφαγε τ' άχαρα δάχτυλά μου και στην αλετροπόδα μου ελυώσαν τα ήπατά μου. Δυό μήνες έρρεψα εδεδώ, εσάπισα στη νώπη μ' αρρώστια, με γεράματα! Bάσανα, νήστεια, κόποι γι' αυτό το έρμο το ψωμί! Kαι τώρα που προβαίνει σγουρό, χολάτο από τη γη, που πριν το φαν χορταίνει τα λιμασμένα μου παιδιά, να το πατούν εμπρός μου με τόση απίστευτη απονιά οι δυνατοί του κόσμου!... Eξέχασες και δε μ' ακούς;... εσένα κράζω, Mήτρο, διώξε, σου λέγω, τα σκυλιά, που μου χαλούν το φύτρο... ―Eίναι του Pήγα, δεν κοτώ... Γιά κύτταξ' εκεί πέρα να ιδής· τί θρως που γίνεται, τί χλαλοή, πατέρα! ―Tί Pήγας, τί Pηγόπουλα! Eίν' ο καινούριος κύρης, που πλάκωσε με ξένο βιό να γένη νοικοκύρης. Παληόφραγκοι, που πέφτουνε σαν όρνια στα ψοφίμια, εκείνοι πάντα κυνηγοί και πάντα εμείς αγρίμια. Kαι συ τους τρέμεις, βούβαλε! Παιδί μες στη φωτιά σου, που τρίβεις στουρναρόπετρα μ' αυτά τα δάχτυλά σου, πώχεις τετράδιπλα νεφρά και ριζιμιό στα στήθια, τους βλέπεις και σε σκιάζουνε! O δούλος, είν' αλήθεια, λίπο ποτάζει μοναχά, ψυχή κ' αίμα δεν έχει. [...] Oλόρθος μένει ο γέροντας, θολός στο πάτημά του, και καρτερεί το σίφουνα, που μούγκριζ' εμπροστά μου. Kάτασπρο το κεφάλι του, πυκνό, μακρύ το γένι στα λιοκαμμένα στήθια του αφράτο καταιβαίνει σαν ανθισμένη αγράμπελη, που πέφτει από κοτρώνι· του χρόνου τ' άσπλαχνο γενί και της σκλαβιάς οι πόνοι το μέτωπό του αυλάκωσαν, του τώχαν κατακόψει. O ήλιος του φθινόπωρου τού ρόδιζε την όψη ετύλλωνε τη φλέβα του, του πύρωνε τα χείλη σαν κάποιος να ξεφτύλιζε, ν' άναβε το καντήλι της συντριμμένης του ζωής κ' έρριχνε στην καρδιά του της νιότης όλον τον θυμό και τα παληά όνειρά του. Ξένος ζυγός δεν έγυρε του Φωτεινού την πλάτη. Γι' αυτόν, για τους συντρόφους του, τα Σταυρωτά κ' η Eλάτη ήσαν λημέρια απάτητα κ' εκείθ' ερροβολούσαν και κάθ' εχτρό, που φύτρωνε, την νύχτα επελεκούσαν. Tο ρέμμα του Σαρακηνού, τ' άγριο Δημοσάρι χίλιες φορές το χόρτασε με φράγκικο κουφάρι κ' ήταν σωρό τα κόκκαλα, που στην Kουφή Λαγκάδα και στη Nεράιδα ασπρίζουνε γυμνά στην πρασινάδα. Mόνος ακόμ' απόμενε. Tο Γήταυρο, τον Πάλα, το Διγενή, το Pουπακιά, τους έφαγε η κρεμάλα, κι άλλους εσύντριψε ο τροχός. Mια μέρα στο χορτάρι μ' έναν παληόν παληκαρά, το γέρο το Θειοχάρη, ετρώγαν ένα λιάνωμα κ' ερώτησε την πλάτη. Kανείς ποτέ δεν έμαθε τί ξάνοιξε το μάτι πάνου σ' αυτό το κόκκαλο, κ' ευθύς του λέει: ―«Πατέρα, μου δίνεις την Aργύρω σου;» –την είχε θυγατέρα ο προεστός μονάκριβη και πολυγυρεμμένη. ―«Nά 'ναι, παιδί μου, ώρα καλή και τρισευλογημένη!» Kαι τώδωσε το χέρι του και την ευχή του ο γέρος. Aπό τα τότε ημέρεψε. Eίχεν αρχίσει ο θέρος κ' εζήλεψε χερόβολα κι αθεμωνιές κι αλώνι. Eίδε οι καιροί πού 'σαν κακοί, φαρμακεμέν' οι χρόνοι, ολόγυρά του συγνεφιά... Xίλιων λογιών θερία εξέσχισαν το γένος του και παντοχή καμμία. Συντρίμματα και χαλασμοί. Γαύρα παντού και λύσσα! Kανένα γλυκοχάραμμα, νύχτα, σκοτάδι πίσσα. Aρνήθηκε την κλεφτουριά, τα φλογερά όνειρά της κ' έγινε ζευγολάτης. Kι ο καταρράχτης του βουνού αντί με τ' άρματά του πέτεται με τα σύνεργα, με τα καματερά του. Ήθελε βόιδια κάτασπρα, μεγάλα, τραχηλάτα, νά 'ναι στεφανοκέρατα, κοντόσφαγα, κοιλάτα. T' αλέτρι σύμμετρο, βαρύ. Tα ξύλα του κομμένα πάντα, σε χάση φεγγαριού, δεν είχανε κανένα ποτέ τους ρόζο ή σκεύρωμα. Ήθελ' από πρινάρι το χερουλάτη, τα φτερά, τον κέρο, το σταβάρι· ζυγό και σπάθη από φτελιά. K' ήθελ' από αγριλίδα νά 'ναι χυτές οι ζεύλες του. Mόνο ψωμί του, ελπίδα ήτανε το ζευγάρι του. Mόνη κυρά του αφέντρα στα χέρια του η βουκέντρα. Γέροντα τον ελάτρευε πάντα κρυφά η Λευκάδα, τον είχε πολεμάρχο της, χωρίς να πάρη αχνάδα ξένος κανείς του μυστικού. Kι όταν ο ζευγολάτης μέσα σε κόσμο επρόβαινε, μεριάζαν τα παιδιά της κ' επροσκυνούσαν ξήσκεπα, τον είχε βασιλιά του φτωχός, πανόρφανος λαός και τ' άσπρα τα μαλλιά του στο μέτωπό του ελάμπανε το βαρυπληγωμένο ωσάν κορώνα ατίμητη, σα φλάμπουρο υψωμένο. Πάνου σ' αυτό το είδωλο, σ' αυτόν τον ασπρομάλλη ακράτητη όλ' η φράγκικη ορμούσε ανεμοζάλη κ' εκείνος μένει ασάλευτος σα βράχος που προσμένει στα στήθια του τα ολόγυμνα τη θάλασσα ωργισμένη. [...] ―K' εγώ, σκουλήκι αγνώριστο, ο Tζώρτζης ο Γρατζιάνος, αφέντης σου παντοτινός, τύραγνος, άρχοντάς σου. Aυτό το χώμα, που πατώ, οι πέτρες, τα νερά σου, ήμερο κι άγριο κλαρί, τ' αγέρι σου, η ψυχή σου, τα ζωντανά σου, τα παιδιά, το αίμα σου, η τιμή σου, όλα δικά μου, μάθε το. Bουνού και λόγγου αγρίμι είτ' έχει τρίχα, είτε φτερό, σιχαμερό ψοφήμι, το διαβατάρικο πουλί σ' εμέ μονάχ' ανήκει κι αξίζει το κεφάλι σου λαγόπουλο ή περδίκι. Γι' αυτ' όθε θέλω θα περνώ κ' εγώ και τα σκυλιά μου, τίποτε δεν ορίζετε κ' είναι κι αυτή σπορά μου. Kι ούτ' άλλη τύχη αξίζετε. Γενιά καταραμένη, δειλή, κακογεράματη, στον κόσμο ακόμα μένει για να πομπεύη τώνομα και την κληρονομιά της! Kαι στα στερνά τα λόγια του ένοιωσε ο ζευγολάτης ότι ένα δάκρυ ενότιζε τ' ασπράδι του ματιού του κι ολόρθες αναδεύοντο οι τρίχες του κορμιού του. ―Aν εξεράθη το κλαρί, πάντα χλωρή είν' η ρίζα και μένει πάντα ζωντανό ή ρόδι φάγ' ή βρίζα αυτό το βόιδι το μανό, π' όσο βαθειά ρουχνίζει τόσο εύκολα μυγιάζεται κι ανεμοστροβιλίζει και που το κράζουνε Λαό. Θα σπάση το καρίκι και θα προβάλη με φτερά μια μέρα το σκουλήκι. Tότε, πουλί το σερπετό, ποιός ξέρει πού θα φτάση!... ―Δείξε μου αυτό το λείψανο, που θα βρυκολακιάση. ―Eγώ... ο φτωχός, ο Φωτεινός, ο γέρος, ο ξεσκλιάρης, που ρίχνω εδώ το σπόρο μου για να μου τόνε πάρης, εγώ, που με τον ίδρωτα τα χώματα ζυμώνω για να τρώγη άλλος το ψωμί, που τρέχω και κεντρώνω την αγριλίδα του βουνού και που δεν έχω λάδι ν' ανάφτω το καντήλι μου και ζω μέσα στον άδη· εγώ, που με τα νύχια μου αναποδογυρίζω το λόγγο και τα ριζιμιά, για να σας τα στολίσω με κλήματα, που δεν τρυγώ και που ποτέ δεν έχω λίγο κρασί κεφαλιακό, τη γλώσσα μου να βρέχω· εγ' ο φτωχός ο μυλωνάς, που ζω σ' αιώνια ζάλη και παίρνω κέρδος, πληρωμή, προσφάγι την πασπάλη, που δεν ορίζω το παιδί, που πάντα ζω με τρόμο και που δεν βρίσκω εδώ στη γη για να με κρίνη νόμο· αυτός, αυτός είν' ο Λαός. T' άψυχο το κουφάρι αυτό 'ναι το καματερό, το ψόφιο το κριάρι... Mη ρίξης άλλο φόρτωμα στην έρμη του την πλάτη... ―Συμμάζωξε τη γλώσσα σου τη φιδινή, χωριάτη, μη μου ξανάφτης τη χολή. Γονάτισε εμπροστά μου και ζήτησε συγχώρεση για τα λαγωνικά μου... Δε θες, αντάρτη, δεν ακούς;... ―Kαλύτερα το βρόχο παρά τα γόνατα στη γη... Άρα-κατάρα τώχω... Θά 'φιναν λάκκωμα βαθύ και θά 'ταν μέγα κρίμα, τιμή να θάψω κι όνομα μέσα σ' αυτό το μνήμα. ―Tώρα θα ιδής, παλληκαρά... Aκούστε με, συντρόφοι, και μη θυμώστε αν λυπηθώ αυτόν τον άγριον όφι... Nα μας πλερώση τα σκυλιά με τα καματερά του, και για την τόλμη πώλαβαν τα πέντε δάχτυλά του να σφεντονίσουν κατ' εμάς, εκεί στο χερουλάτη να συντριφτούν με το σφυρί... Σ' αρέσει, ζευγολάτη; Kαι δυο σκιάδες πάραυτα ωρμήσανε κι αρπάξαν τα βόιδια πού 'ταν στο ζυγό. Δύο άλλοι τον αδράξαν κ' εδέσανε το χέρι του στο φοβερό χερούλι με τη σφεντόνα πωύρανε. Ύστερα με τη σκούλη, αρχίσαν, του κοντόσπαθου, αργά να πελεκάνε τ' αντρειωμένα δάχτυλα και να περιγελάνε. Όλο τ' αλέτρι εβάφηκε· το μαύρο το παιδί του στο χώμα δίπλα εμούγκριζε, σαν νά 'βγαινε η ψυχή του. K' εκειός ο γέρο δράκοντας χωρίς ούτε ν' αχνίση εκύτταζε το αίμα του που πότιζε σα βρύση τη γη του την ταλαίπωρη, και μέσα στην καρδιά του με μιας αστράφτουν τα παληά τ' ανδραγαθήματά του, κ' εσπιθοβόλησε στο νου χρυσόφτερ' η ελπίδα με τη δική του εκδίκηση να σώση την πατρίδα. Tο Φραγκολόγι εσκόρπισε βουβό κ' εντροπιασμένο κι αφίνει εκεί το Φωτεινό στ' αλέτρι του δεμένο.

(από το Ένας Pομαντικός, Eρμής 1998)

ΤΟ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΟ ΚΑΡΑΒΑΚΙ

Το καράβι, συνηθισμένο τάμα των ναυτικών σε στιγμές κινδύνου στη θάλασσα, δεν αποτελούσε στοιχείο διακόσμησης των ελληνικών σπιτιών τα Χριστούγεννα.
Το καράβι, όπως είχε πει ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες λαογράφους, ο Δημήτρης Λουκάτος, θυμίζει χωρισμούς. Δεν συμβολίζει οικογενειακές συγκεντρώσεις στη θαλπωρή του σπιτιού, οι οποίες αποτελούν και το κύριο γνώρισμα των ελληνικών Χριστουγέννων.
Σε ένα μόνο σημείο φαίνεται να υπάρχει σύνδεση καραβιού και γιορτών. Σύμφωνα με την κυρία Πολυμέρου-Καμηλάκη,διευθύντρια του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών τα παιδιά των νησιών στις Κυκλάδες αλλά και σε ολόκληρο το Αιγαίο, και των παραθαλάσσιων περιοχών της χώρας κατασκεύαζαν με χαρτί και ξύλο ένα ομοίωμα καραβιού, το στόλιζαν με χρωματιστά χαρτιά και σχοινιά και με αυτό γυρνούσαν στα σπίτια και έλεγαν τα κάλαντα. Στο καραβάκι αυτό τα παιδιά φύλαγαν τα γλυκίσματα και τα χριστόψωμα που έπαιρναν ως φίλεμα από τους νοικοκύρηδες, αφού τους είχαν τραγουδήσει τα κάλαντα:
Σένα σου πρέπει, αφέντη μου, καράβι ν' αρματώσεις
Και τα σκοινιά του καραβιού να τα μαλαματώσεις...
Το υπερφυές γεγονός της γέννησης του Χριστού, που στην Ορθόδοξη Ανατολή βιώνεται, περισσότερο, πνευματικά, αποτελεί, εκτός από πηγή ψυχικής ανάτασης και περισυλλογής, με τις πολλές λατρευτικές συνάξεις, και εορτή ευφρόσυνων συναναστροφών, με τη συμπόρευση χριστιανικών και ειδωλολατρικών εθίμων καθ’ όλη την περίοδο του Δωδεκαημέρου (από την παραμονή των Χριστουγέννων έως το πρωί του Αγιασμού).
«Μέσα σε αυτό το εθιμικό πλαίσιο, την ιερή αναγγελία του χαρμόσυνου γεγονότος αναλαμβάνουν οι μικροί καλαντιστές, αν και ο αναγγελτικός ρόλος των καλάντων έχει χάσει πλέον την εθιμική του αναγκαιότητα. Τα κάλαντα, τραγούδια ευχετικά, με επαίνους για το νοικοκύρη και όλα τα μέλη της οικογένειας, ήταν παλαιότερα ευλογία για το σπίτι, ιδιαίτερα όταν η τραγουδημένη ευχή είχε και το μαγικό στοιχείο της παιδικής φωνής. Στις νησιωτικές ή παραθαλάσσιες παραδοσιακές κοινωνίες οι καλαντιστές κρατούσαν ομοίωμα καραβιού (στην ηπειρωτική Ελλάδα, αντίστοιχα, είχαν τα ανάλογα με τις επαγγελματικές ασχολίες αντικείμενα), σύμβολο της ναυτικής τους ταυτότητας, κατασκευασμένο από χαρτί και ξύλο και στολισμένο με χρυσόχαρτα ή αυτοσχέδια χρωματισμένα χαρτιά και σχοινιά, βαμβάκι και κλαδιά. Στο καραβάκι αυτό τα παιδιά φύλαγαν τα φιλέματα των νοικοκύρηδων, όλα συμβολικά και με νοήματα: καρπούς για την καλή σοδειά, χριστόψωμα και γλυκίσματα για την ευτυχία, νομίσματα για τον πλούτο. Η αμοιβή δηλαδή ήταν μια πράξη τελεστική –σε καμία περίπτωση φιλανθρωπία–, αφού ο σκοπός της ήταν ευετηριακός∙ η αφθονία των αγαθών στο σπίτι του νοικοκύρη. Στο πνεύμα λοιπόν προσφοράς και ανταπόδοσης καθαγιαζόταν και το καράβι, κατεξοχήν μέσο βιοπορισμού, και μαζί οι θάλασσες, που θα εξασφάλιζαν την ασφαλή επιστροφή των ναυτικών» σημειώνει η Νικολέττα Περπατάρη υποψήφια Διδάκτωρ Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.
«Συνυφασμένο με αποχωρισμούς και δυσάρεστες αναμνήσεις, όπως επισημαίνει ο Δημήτριος Σ. Λουκάτος, αλλά και ως τάμα των ναυτικών σε στιγμές κινδύνου στη θάλασσα, το καράβι δεν θα μπορούσε να συμβολίσει οικογενειακές συνεστιάσεις θαλπωρής, με παρόντα όλα τα μέλη, ή να τονώσει το οικογενειακό αίσθημα. Για το λόγο αυτό, το καράβι σπάνια αποτέλεσε στοιχείο διακόσμησης των ελληνικών σπιτιών τα Χριστούγεννα.
Εντούτοις, στις αρχές της δεκαετίας του 1970, συζητήθηκε έντονα στη χώρα μας το ζήτημα κατάργησης του χριστουγεννιάτικου δέντρου και αντικατάστασής του από το καράβι, δεδομένου ότι αυτό συνδύαζε την παράδοση με την οικολογική συνείδηση. Το ζήτημα βεβαίως δεν ήταν τόσο απλό, καθώς παρουσιάστηκε αδιάσειστη επιχειρηματολογία και από τις δύο πλευρές, με αναφορές σε οικολογικά ζητήματα και προτάσεις από ειδήμονες για χρήση φυτών και δέντρων, πλην του ελάτου. Τα μύρτα, τα σκίνα, οι κουμαριές, η ερυθρελάτη και το καραβάκι με τη γοργόνα προτάθηκαν ως εναλλακτικοί τρόποι χριστουγεννιάτικου στολισμού, άλλοτε με επιχειρήματα με οικολογικό ενδιαφέρον, εφόσον η πλούσια χλωρίδα της ελληνικής γης δεν περιορίζει στην αποκλειστική επιλογή του ελάτου και άλλοτε με ένα εμφανές πάθος για τη στατική κατάσταση της παράδοσης. Το καραβάκι άρχισε λοιπόν να υποκαθιστά το δέντρο ακόμη και σε στολισμούς πλατειών.
Η αντίθετη άποψη ακουγόταν χαμηλόφωνη και μάλλον παράφωνη, άλλο εάν τελικά δικαιώθηκε μακροπρόθεσμα. Η προσέγγιση της πλευράς αυτής στηρίχθηκε στο θέμα της λανθασμένης κοινής αντίληψης για την καταστροφική υλοτομία των ελάτων, στην ελεγχόμενη καλλιέργεια δέντρων, με αποκλειστικό σκοπό την κοπή και τη χρήση για το χριστουγεννιάτικο στολισμό και στο ισχυρό επιχείρημα της εξ Ανατολής καταγωγής του δήθεν ξενικού για τα ελληνικά δεδομένα εθίμου. Την ίδια άποψη υποστήριξε και ο Δημήτριος Σ. Λουκάτος, τονίζοντας τον αιώνιο αναβλαστικό συμβολισμό του χριστουγεννιάτικου δέντρου, τον σχετικό προς το αναγεννητικό περιεχόμενο της θρησκευτικής γιορτής και εξαίροντας τη σημασία του δέντρου, ως θεμελιωτικού παράγοντα σπουδαίων για την οικογένεια εννοιών. Πράγματι, το χλωρό κλαδί πάντα έμπαινε στο ελληνικό σπίτι τις ημέρες του Δωδεκαημέρου, για να φέρει την ελπίδα για την καινούρια ανθοφορία. Για τον παραδοσιακό άνθρωπο, εξ άλλου, η λαμπρότητα, ο εξωτισμός, το φαντασμαγορικό θέαμα, η γραφικότητα και η τελετουργικότητα αποτελούν τεκμήρια αποδοχής, υιοθέτησης βίωσης και αναβίωσης εθίμων.
Καθώς λοιπόν τόσο το καράβι όσο και το δέντρο έχουν ρίζες στην ελληνική παράδοση και ικανοποιούν συνάμα τη λαϊκή ψυχή, η οποία καθορίζει τελικώς και την τύχη των στοιχείων ενός παραδοσιακού πολιτισμού, θα μπορούσαν να συνυπάρξουν, ανάλογα με την αισθητική του καθενός. Και κλείνουμε με την τοποθέτηση του καθηγητή Λουκάτου: «…το καράβι δεν θα πρέπει (ούτε μπορεί) ν’ αντικαταστήσει ολότελα το δέντρο, ως χριστουγεννιάτικο σύμβολο. Το καράβι συντρόφευε παλιότερα, σαν φαναρένιο φωτισμένο τεχνούργημα, τα κάλαντα των παιδιών, στα νησιά. Αντίστοιχα, τα παιδιά της στεριάς και των βουνών τεχνουργούσαν φωτισμένη βυζαντινή εκκλησία, που την έλεγαν Αγιά Σοφιά. Το κλαδί και η πρασινάδα υπήρχαν πάντα στη γενική διακόσμηση των σπιτιών. Ώστε το λεγόμενο “ξενόφερτο” χριστουγεννιάτικο δέντρο ήταν μια πολιτιστική (και εμπορική) τελειοποίηση της γενικής αγάπης των χειμερινών ωρών προς το πράσινο (κάθε άλλο παρά προς το καράβι και τη θάλασσα).
«Δεν μπορούμε λοιπόν να καταργήσουμε το οποιοδήποτε σχηματικό δέντρο (…), πολύ περισσότερο που οι ευχετήριες κάρτες μας έρχονται απ’ όλον τον κόσμο με το συμβολικό δέντρο. Πώς θα εξηγήσουμε στα παιδιά την αντίφαση; Ας μένουν παράλληλα τα διακοσμητικά καράβια (…) χωρίς ανταγωνισμό, και “εκτόπιση” του παγκόσμια αποδεκτού δέντρου».
Η αγωνία των ναυτιλομένων αποτυπώνεται, όπως είναι φυσικό στις συνήθειες της καθημερινής ζωής, της λαϊκής λατρείας, στα τραγούδια και τις παραδόσεις, ακόμη και στα παραμύθια που συνήθως δεν επηρεάζονται από την παράμετρο τόπος. Η λειψανδρία, η ξενιτιά, οι απώλειες σε ανθρώπινες ζωές συντελούν στην δημιουργία μιας σειράς εθίμων και λαϊκών εκδηλώσεων που σκοπό έχουν να εξευμενίσουν τις δυνάμεις του κακού.
Το καλό ή κακό ποδαρικό είχε μεγάλη σημασία για το ξεκίνημα των ναυτικών όπως και η παρακολούθηση του φεγγαριού για το κόψιμο του «κερεστέ» (ξυλείας) ναυπηγικής, η επιλογή της ημέρας για το «ρίξιμο» στη θάλασσα του νέου καραβιού ή για να ΄ναι καλοτάξιδο. «Πώς να μην είναι δεισιδαίμων κανείς ...... όταν παλαίη με το άγνωστον και δεν ηξεύρη αν αύριον θα επιπλέη ή θα ποντισθή!», θα γράψει ο Παπαδιαμάντης.
Η μαντική με ποικίλους τρόπους (με το αβγό ή με το εικόνισμα) είναι συνηθισμένη πρακτική για τις οικογένειες κυρίως των ναυτικών, αφού εξαντληθεί η υπομονή της προσμονής και οι προσευχές στα ξωκκλήσια. Η θρησκεία και οι λατρευτικές εκδηλώσεις αποτελούν ασφαλές καταφύγιο για τους ανθρώπους που βρίσκονται συχνά σε κίνδυνο.
άρθρο απο το ιστολόγιο της περιφέρειας Δυτικού Αιγαίου-Κυκλάδων-

Όπως και νά'χει το πράγμα προσωπικά εκείνο που θυμάμαι τις γιορτές είναι οι στρούνες το κέρασμα με χρήματα απο θείους και θείες και τα δώρα όσο πιο απλά τόσο πιο καλά,
η ατμόσφαιρα μετράει η αγάπη και η οικογένεια μαζεμένη η γωνιά και τα μικρά δώρα απλή μικρή υπενθύμιση αγάπης.

σας θυμίζω ότι με μιά σοκολάτα
ή ένα βιβλιαράκι ή παιχνιδάκι

και τα παιδιά σας θα γίνουν ευτυχισμένα αν τα έχετε μάθει να εκτιμούν την αγάπη που δείχνει ένα μικρό δώρο.
Αν τα μάθατε αλλιώς.... ας προσέχατε !!!
όμως θυμηθείτε: ποτέ δεν είναι αργά να μάθει κανείς το σωστό!
Τα πολλά πολλά είναι μάλλον περιττά,οπότε και στενότητα να υπάρχει απλά ας συνεχίσουμε την παράδοση της Αγάπης ,αυτό είναι το νόημα των εορτών όχι η απόλαυση των υλικών ηδονών αλλά η γεύση οικογένειας και η έκφραση αγάπης για την οικογένεια μας αλλά και για όλους, γνωστούς κι αγνώστους,δικούς μας και ξένους,φίλους αλλά και εχθρούς, είναι κατάλληλος καιρός για συγγνώμες και συγχώρεση κι αυτό είναι το καλύτερο δώρο πολλές φορές γιατί είναι λυτρωτικό.
Χρόνια πολλά γεμάτα αγάπη για όλο το κόσμο και την οικογένεια στη Γωνιά της μαζεμένη πάντα ευτυχισμένη.

ΝΑ ΣΑΣ ΤΑ ΠΟΥΜΕ; Kάλαντα Xριστουγέννων και Χρόνια πολλά

Kάλαντα Xριστουγέννων

Δημοτικό

Kαλήν ημέραν άρχοντες κι αν είναι ορισμός σας, Xριστού τη θεία γέννηση να πω στ’ αρχοντικό σας. Xριστός γεννάται σήμερον εν Bηθλεέμ τη πόλει. Oι ουρανοί αγάλλονται χαίρει η κτίσις όλη. Eν τω σπηλαίω τίκτεται εν φάτνη των αλόγων ο Bασιλεύς των Oυρανών και ποιητής των όλων. Πλήθος αγγέλων ψάλλουσι το Δόξα εν Yψίστοις και τούτο άξιον εστί η των ποιμένων πίστις. Eκ της Περσίας έρχονται τρεις μάγοι με τα δώρα άστρο λαμπρό τους οδηγεί χωρίς να λείψει ώρα.

(από το βιβλίο: Θανάσης Nτζούφας, Tα τραγούδια μας, εκδόσεις Kαψάσκη, χ.χ.) Χριστουγεννιάτικα κάλαντα Καλήν ημέραν άρχοντες, αν είναι ορισμός σας, Χριστού την θείαν Γέννησιν να πω στ' αρχοντικό σας. Χριστός γεννάται σήμερον εν Βηθλεέμ τη πόλει. Οι ουρανοί αγάλλονται χαίρει η κτήσις όλη. Εν τω σπηλαίω τίκτεται εν φάτνη των αλόγων ο Βασιλεύς των ουρανών και Ποιητής των όλων. Κάλαντα Πρωτοχρονιάς Αρχιμηνιά κι Αρχιχρονιά ψηλή μου δεντρολιβανιά κι αρχή καλός μας χρόνος εκκλησιά με τ' άγιο θρόνος. Αρχή που βγήκε ο Χριστός άγιος και Πνευματικός, στη γη να περπατήσει και να μας καλοκαρδίσει. Αγιος Βασίλης έρχεται, και δεν μας καταδέχεται, από την Καισαρεία, συ' σαι αρχόντισσα κυρία. Κάλαντα των Φώτων Σήμερα τα φώτα κι ο φωτισμός η χαρά μεγάλη κι ο αγιασμός. Κάτω στον Ιορδάνη τον ποταμό κάθετ' η κυρά μας η Παναγιά. 'Οργανo βαστάει, κερί κρατεί και τον Αϊ-Γιάννη παρακαλεί. 'Αϊ-Γιάννη αφέντη και βαπτιστή βάπτισε κι εμένα Θεού παιδί. Ν' ανεβώ επάνω στον ουρανό να μαζέψω ρόδα και λίβανο. Καλημέρα, καλημέρα, Καλή σου μέρα αφέντη με την κυρά.

ΤΟ ΤΡΑΚΤΕΡ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΑΚΟΥ

Ενα τρακτέρ PORCHE είχε έρθει στο Κατωχώρι και δούλεψε καλά στα μέρη μας.
Τώρα η αίγλη της εταιρείας είναι διεθνής και τα τρακτέρ που κατασκεύασε αναπαλαιώνονται αναδεικνύοντας την ομορφιά του σχεδιασμού άλλων εποχών.

Το τρακτερ του Βενιζελάκου όταν το πρωτοείδα ήμουν παιδάκι τεσσάρων χρονών και ήρθαμε στο Κατωχώρι με τη φλορέτα του μπάρμπα Τόλια Πατρώνου και το πατέρα μου Μήτσο Νικολή τρικάβαλο απο το Βλυχό,-τότε ήμουνα σα τζιτζιφρίγκος καλογιάννος- ήταν σε λειτουργία και ήταν έτσι καλογυαλισμένο όπως στη φωτογραφία, που μου έκανε εντύπωση η νοικοκυροσύνη και η αγάπη του ιδιοκτήτη του γιαυτό.

Είχα ακούσει για το όνομα Πόρσε και το είχα συνδέσει με πολύ γρήγορα αυτοκίνητα και πίστεψα επομένως ότι ήταν ένα πολύ γρήγορο τρακτέρ...!

Ρώτησα τον πατέρα μου τίνος είναι και κείνος βλέποντας το θαυμασμό μου για το τρακτέρ έκανε κάτι άλλο καλύτερο αντί να μου πεί, μου φώναξε τότε το συχωρεμένο το Βενιζελάκο.
Εκείνος χάρηκε που είδε τον πατέρα μου-ήταν φίλοι- και χαμογελούσε ήδη όταν τον είδε κι ερχόταν προς το μέρος μας, αλλά γέλασαν και τα μουστάκια του όταν ο πατέρας μου του είπε για το τρακτέρ και το μικρό του θαυμαστή.

Θυμάμαι ακόμη πόσο έμοιαζε στο θείο μου τον Αργύρη-αδερφό του πατέρα μου- αλλά εκείνο που θαύμασα ήταν το γέλιο του πηγαίο και ηχηρό τόσο που με ξάφνιασε,επίσης θαύμασα την οικειότητα και την καλοσύνη του. Μου έμεινε χαραγμένο στη μνήμη τόσα χρόνια.Το θυμήθηκα βλέποντας την παραπάνω φωτογραφία.Ένιωσα όπως τότε δέος...και θαυμασμό για τον άνθρωπο και τις κατασκευές του.

Το Βενιζελάκο δεν τον έχω ξαναδεί να μιλήσουμε, αλλά όποτε πέρναγε απο το σπίτι με το τρακτέρ χαιρετιόμαστε και του έκανα νόημα και κείνος τότε γκάζονε το μοτέρ ενώ σφυρίζε με τη κόρνα μετα μανίας όπως κάνουμε στους γάμους.

Λυπήθηκα όταν μου είχε πει ο πατέρας μου εδώ και χρόνια πως: είχε πεθάνει-τότε- εδώ και ένα χρόνο, όταν τον ρώτησα -αφού επέστρεψα απο τις σπουδές μεγάλος πιά-πως και δεν φαίνεται πουθενά .

Μου τον θυμίζει πολύ ο γιός του όταν τον βλέπω, φτυστός ο άτιμος και στη κοψιά αλλά και στη νοικοκυροσύνη και το πηγαίο χιούμορ του που το συνόδευε το πηγαίο ηχηρό γέλιο .

Το τρακτέρ το είδα παροπλισμένο σε ένα χωράφι και το εκτίμησα για την αντοχή του στο χρόνο, τριαναπέντε χρόνια στον ήλιο και τη βροχή και σου δίνει την αίσθηση ότι αν του αλλάξεις λάστιχα και του βάλεις καύσιμο είναι έτοιμο να οργώσει ξανά.

Μου έδωσε την ιδέα να κάνω εδώ αφιέρωμα στην καθημερινή ζωή και τις αξιες των αγροτών, ψαράδων, μελισσοκόμων και κάθε ανθρώπου του μόχθου που τόσο θαυμάζω κι εκτιμώ.
θα προσπαθήσω έτσι να κρατήσω ζωντανό το πνεύμα και τη θύμηση των ανθρώπων αυτών.

ΜΠΑΚΑΡΑΙΟΙ-ΜΠΟΥΚΑΡΑΙΟΙ

1>ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΒΒΑΔΑΣ ΜΠΑΚΑΡΟΣ-προπροπάππος μου-+ΑΠΟΣΤΟΛΩ ΠΟΡΣΑΝΟΥΛΙΑ ΚΑΒΒΑΔΑ-προπρογιαγιά μου-[αδερφή του Πάνου Πορσανούλια παππού της Χρυσούλας καββαδά του Μήτσου λιανού ζαρατά]
Ο καπετάν Κώστας Μπάκαρος είχε αδερφό το Φώτη που παντρέυτηκε τη ΜΑΡΙΕΤΑ ΜΟΥΡΚΟΥ ΚΑΒΒΑΔΑ κι έκανε το Γεράσιμο.Ο Φώτης πέθανε στο στρατό, κι έτσι η Μαριέτα παντρέυτηκε ξανά.Πήρε τον Γιώργο Λιανο Καββαδά -Βλέπε Λιαναίοι-

Το παρατσούκλι και η ιστορία του:
Μπακαράκι είναι είδος κόκκινου γουβιού με μεγάλο κεφάλι και κοντό σώμα .
Το παρατσούκλι σημαίνει επομένως:"Κοντέ κεφάλα" και δεδομένου ότι ήταν οι περισσότεροι ναυτικοί και εξαιρετικοί ψαράδες και πότες με κατακόκινα ξαναμένα μαγουλάκια- όπως και σήμερα- διάλεξε ο "νονός" το ψαράκι...για την έμπνευση και ήταν απόλυτα αρεστό και ταιριαστό στα πειραχτήρια της εποχής.Αυτή είναι η μία εκδοχή την παραθέτω για το ευχάριστο και το δημιουργικό της φαντασίας του μύθου γιατί περι αυτού πρόκειται όπως δείχνουν τα παρακάτω στοιχεία.

Τα ιστορικά στοιχεία δείχνουν ότι το 1660 τα αδέρφια Ιωάννης και Δημήτριος με επώνυμο Μπούκαρος απο το ξηρόμερο ήρθαν στο Κατωχώρι με τα κοπάδια τους σαν ψυχογιοί των πρώτων οικογενειών Καββαδά για να φυλάνε σαν βοσκοί και τα δικά τους ζωντανά -αιγοπρόβατα-τους έκαναν ψυχικούς υιοθετώντας τους και γράφοντας τους έτσι στο Λίμπρο του Γκοβέρμου-Στο βιβλίο της κυβέρνησης=δημοτολόγιο της Ενετικής κυβέρνησης-

Ο Κώστας Μπάκαρος ήταν ναυτικός είχε καίκι ιστιοφόρο 6-8 τονων 10 μέτρων και με ορμητήριο το κόλπο του Βλυχού που ήταν τότε το λιμάνι της Λευκαδας με τη μεγαλύτερη κίνηση και διαμετακομιστικό κι εμπορικό κέντρο του νησιού αφού τα καραβάκια ήταν τα λεωφορία και οι νταλίκες της εποχής να σκεφτείται είχε καθημερινό δρομολόγιο για Βόλο.
Ο καπετάν Κώστας λοιπόν πνίγηκε σε καταιγίδα μαζί με όλο το πλήρωμα του καικιού του.

2>Δημήτρης ναυτικός ψαράς -προπάππος μου- πνίγηκε όταν ήταν η Σταθούλα έγγυος τον 3ο τον Τακη+Σταθούλα ΘανασούλαΚαββαδα[αδερφή ΝιόνιουΘανασούλα]προγιαγιά μου μετα το πνιγμό του προπάππου παντρεύτηκε με τον Γιώργο Σαρρή πρόσφυγα απο τα Μουδιανιά Μικράς Ασίας κι έκανε δύο παιδιά τον Πέτρο Σαρρή και τη Μαρία Καγκελάρη

3>Ζαχαρένια+ΝικολήςΚουντούρηςΚαββαδας-βλέπε κουντουραίικο-

3>Δέσπω+ΓιώργοςΜούρκοςΚαββαδάς
4>Γιάννη+ΧριστίναΜπάκαρουΚαββαδά
5>κόρη
4>Πανος+αμερικάνα
5>γυιός-γιώργος;-
4>Δήμητρα+------------Απο Άρτα
5>
5>

3>Τάκης-ψαράς ναυτικός-+---------------
4>Ναπολέων-ψαράς-+----------------
5>Τάκης-ψαράς-+-------απο βουλγαρία
5>Νεκτάριος-ψαράς-+---------
5>Βασίλης-ψαρας-
5>Αλέξης-ψαράς-
5>Χριστίνα;+Αλεξης απο νικιάνα
6>
6>
4>Γιάννη+--------κέρκυρα
5>
5>
4>Κώστα ναυτικόςψαράς πέθανε+ΝίκηΠαπακωστόπουλουΚουντουρη-βλέπε κουντουραίικο-
5>Χριστίνα+ΓιαννηΜούρκο
4>Γιουλα-σπυριδούλα+ΗλίαςΛιανόςΚαββαδας-ναυτικός οδηγός ταξι-πέθανε
5>Γιαννης-ασυρματιστής-πεθανε ανύπαντρος-
5>Μιχάλης+Μαρια πειραιώτισα
6>Ηλίας -μαθητής-
6>Αντώνης-μαθητής-
6>Νεφέλη-μαθήτρια-
4>Κούλα+----------Κέρκυρα
5>
4>Ευγενία+----------Κέρκυρα
5>

3>ΠέτροςΣαρρής+ΕλένηΠανικολούΚαββαδά κορη Δαυιδ
4>Γιωργια+Αντονιο απο ιταλια
5>αλεξάντρα;
4>Κυριάκος+Ελπίδα
5>κορη
5>κόρη

3>Μαριώ+ΣπύροςΚαγκελάρης-ταβέρνα στη Λευκάδα-
4>φίλιππος+Αννα απο Πόρο
4>

2>Γιαννούλα +ΑτέμηςΚουντούρης Καββαδάς-Βλέπε κουντουραίκο

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1>Φώτης+Μαριέτα Μούρκου Καββαδά
2>Γεράσιμος ο τελευταίος χρήστης πριαριου με πανί στο κόλπο του Βλυχού+--------------------
3>Φώτης+ΠαρθενόπηΠαξινού-αδερφή Γιάννη-
4>Γεράσιμο
4>Φίλιππο

3>Στάθης+ΧριστίναΚαπρίτσολα
4>Τάκης-δεσμοφύλακας-+Δασκάλα απο Αθήνα----------------
5>κόρη
4>Περικλής-πλακάς-

ΛΙΑΝΑΙΟΙ ΚΑΙ ΣΚΑΦΕΤΣΑΙΟΙ

ΔΥΟ ΑΔΕΡΦΙΑ Ο ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΚΑΙ Ο ΦΟΥΡΝΑΡΗΣ -ΟΙ ΠΑΓΑΝΑΙΟΙ-ΕΊΝΑΙ ΟΙ ΠΡΟΓΟΝΟΙ 2-3ΓΕΝΙΕΣ ΠΑΛΙΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΥΟ ΣΟΓΙΩΝ


ΕΚΑΝΑΝ ΤΟΥ ΛΙΑΝΑΙΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΣΚΑΦΕΤΣΑΙΟΥΣ

ΛΙΑΝΑΙΟΙ

1>ΛΙΑΝΟΣ+--------------

2>ΓΙΩΡΓΟΣ+ΜΑΡΙΕΤΑ ΚΑΒΒΑΔΑ ΜΟΥΡΚΟΥ
3>ΣΤΑΘΗΣ+ΝΙΚΩ ΣΟΛΔΑΤΟΥ-ΧΑΡΑΔΙΑΤΙΚΑ-
4>ΓΙΩΡΓΟΣ+ΚΑΤΕΡΙΝΑ---------------------
5>ΝΙΚΗ+ΠΑΝΟΣ ΜΑΛΦΑΣ
6>ΜΠΕΜΠΑ
5>ΣΤΑΘΗΣ
5>ΚΟΡΗ
4>ΒΕΣΣΑΡΙΑ+ΜΗΤΣΟ ΚΟΥΝΤΟΥΡΗ ΚΑΒΒΑΔΑ-ΒΛΕΠΕ ΚΟΥΝΤΟΥΡΑΙΚΟ-

2>ΘΑΝΑΣΗΣ+ΤΑΣΟΥΛΑ ΨΩΜΑ ΚΑΒΒΑΔΑ-ΣΠΥΡΟΓΙΑΝΝΗ-
3>ΜΗΤΣΟΣ ΖΑΡΑΤΑΣ +ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΠΟΡΣΑΝΟΥΛΙΑ ΚΑΒΒΑΔΑ-ΑΔΕΡΦΗ ΒΑΓΓΕΛΗ-
4>ΘΑΝΑΣΗΣ+------------
4>ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ+ΚΑΤΕΡΙΝΑ
5>ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ
5>ΔΗΜΗΤΡΗΣ

2>ΓΙΑΝΟΥΛΑ+ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΒΒΑΔΑΣ ΜΠΙΖΑΣ
3>ΜΗΤΣΟ+ΟΥΡΑΝΙΑ ΑΔΕΡΦΗ ΠΟΛΥΧΡΟΝΗ ΚΑΒΒΑΔΑ ΜΠΑΚΑΤΕΛΑ-ΑΤΕΚΝΟΙ-
3>ΒΑΣΙΛΗ+ΚΑΤΕΡΙΝΑ-ΣΠΑΡΤΟΧΩΡΙ-
4>ΤΑΚΗΣ+ΣΟΦΙΑ
5>ΚΑΤΕΡΙΝΑ
5>ΝΙΚΟΣ
5>ΒΑΣΙΛΗΣ
4>ΝΤΙΝΑ+ΣΤΡΑΤΟΣ
5>ΓΙΩΡΓΟΣ
5>ΒΑΣΙΛΗΣ
5>ΝΙΚΟΣ+ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ



ΣΚΑΦΕΤΣΑΙΟΙ
1>ΣΚΑΦΕΤΣΟΣ+----------------------
2>ΑΜΑΛΙΑ+ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΞΙΝΟΣ
3>ΕΛΕΝΗ+ΔΗΜΗΤΡΗ
3>ΔΗΜΗΤΡΑ+ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΟΣ ΚΟΝΙΔΑΡΗΣ

2>ΣΤΑΜΩ+ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΑΝΤΖΑΙΟΣ ΚΑΒΒΑΔΑΣ-ΠΗΓΑΝΕ ΑΜΕΡΙΚΗ-
3>ΤΕΚΝΟ1
3>ΤΕΚΝΟ2

2>ΑΝΤΩΝΗΣ+ΠΕΙΡΑΙΩΤΙΣΣΑ-ΑΤΕΚΝΟΙ-

2>ΘΑΝΑΣΗΣ+ΟΛΛΑΝΔΕΖΑ
3>ΤΕΚΝΟ
3>ΤΕΚΝΟ
3>ΤΕΚΝΟ

2>ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ+ΠΕΡΑΤΙΑΝΗ-ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ-
3>ΚΟΡΗ1
3>ΚΟΡΗ2